- Sau 5 tháng đầu năm 2024, Bộ Tài chính cho biết, lũy kế thanh toán giải ngân vốn năm 2024 ước đạt 148.284,8 tỷ đồng, đạt 20,99% tổng kế hoạch, tương ứng 22,34% kế hoạch được giao.

Giải ngân còn thấp so với kế hoạch

Theo Bộ Tài chính, kế hoạch năm đầu tư vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) năm 2024 được Thủ tướng Chính phủ giao cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương là 663.807 tỷ đồng  bao gồm: vốn ngân sách trung ương (NSTW) là 231.458 tỷ đồng (vốn trong nước là là 211.458 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 20.000 tỷ đồng) và vốn ngân sách địa phương (NSĐP) là 432.249 tỷ đồng. 

Kế hoạch vốn cân đối NSĐP năm 2024 các địa phương giao tăng so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (theo số liệu cập nhật đến thời điểm báo cáo) là 42.729 tỷ đồng.

Kế hoạch vốn các năm được cho phép kéo dài tính đến thời điểm báo cáo là 33.179,8 tỷ đồng, trong đó: NSTW là 19.225,1 tỷ đồng (theo ngành lĩnh vực là 14.265,9 CTMTQG là 4.959,2 tỷ đồng), NSĐP là 13.954,7 tỷ đồng.

Như vậy, tổng kế hoạch giao năm 2024 (kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, kế hoạch vốn cân đối địa phương giao tăng, kế hoạch các năm trước chuyển sang) là 739.715,64 tỷ đồng.

Cũng theo Bộ Tài chính, tổng số vốn đã phân bổ là 688.921,7 tỷ đồng, đạt 103,78% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ đã giao (663.806,9 tỷ đồng). Bao gồm NSTW là 224.049,70 tỷ đồng (vốn trong nước là 206.107,12 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 17.942,58 tỷ đồng), NSĐP là 464.872 tỷ đồng. 

Trong đó, các địa phương giao tăng so với số kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao là 42.729 tỷ đồng. (Nếu không tính số kế hoạch vốn cân đối NSĐP các địa phương giao tăng thì tổng số vốn đã phân bổ là 646.192,7 tỷ đồng, đạt 97,35% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ đã giao). 

Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, có 21/44 bộ, cơ quan trung ương và 26/63 địa phương chưa phân bổ hoặc phân bổ chưa hết kế hoạch vốn đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Tổng số vốn chưa phân bổ chi tiết là 17.614,2 tỷ đồng, chiếm 2,65% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong đó: vốn NSTW là 7.408,3 tỷ đồng, vốn cân đối NSĐP là 10.205,9 tỷ đồng. 

Về giải ngân vốn kế hoạch năm 2024, số liệu của Bộ Tài chính cũng cho thấy, lũy kế thanh toán từ đầu năm đến ngày 30/4/2024 là 110.460,7 tỷ đồng, đạt 15,63% kế hoạch (706.535,8 tỷ đồng), đạt 16,64% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. 

Ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 31/5/2024 là 148.284,8 tỷ đồng, đạt 20,99% tổng kế hoạch, đạt 22,34% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (cùng kỳ năm 2023 đạt 20,8% tổng kế hoạch và đạt 22,22% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). 

Thúc tiến độ, đẩy mạnh giải ngân dự án đầu tư công

Đưa ra kiến nghị liên quan đến công tác phân bổ vốn năm 2024, Bộ Tài chính cho biết, tại Luật Đầu tư công, Quyết định số 1603/QĐ-TTg về việc giao kế hoạch vốn đầu tư nguồn ngân sách nhà nước năm 2024 quy định trước ngày 31/12 hằng năm, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương phải phân bổ chi tiết mức vốn kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm sau, danh mục, mức vốn bố trí cho từng dự án cho các cơ quan, đơn vị trực thuộc và UBND cấp dưới.

Tại điểm 1 Phần II Nghị quyết 44/NQ-CP ngày 5/4/2024 của Chính phủ về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 3 năm 2024 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương yêu cầu các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương phân bổ 100% kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2024 đã được Thủ tướng Chính phủ giao, báo cáo phương án phân bổ, gửi Bộ KHĐT, Bộ Tài chính trong tháng 5/2024.

Tại khoản 3, Phần II Nghị Quyết số 65/NQ-CP ngày 07/5/2024 của Chính phủ về phiên họp Chính phủ tháng 4 năm 2024 giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các bộ, cơ quan, địa phương liên quan khẩn trương tổng hợp, báo cáo Chính phủ để trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh giảm kế hoạch đầu tư vốn ngân sách trung ương năm 2024 tương ứng với số vốn các bộ, cơ quan trung ương, địa phương chưa phân bố chi tiết cho các nhiệm vụ, dự án đến ngày 15 tháng 5 năm 2024 (không bao gồm số vốn dự kiến giao để thực hiện 03 Chương trình mục tiêu quốc gia, vốn của bộ, cơ quan trung ương chỉ có 01 dự án trong năm kế hoạch, vốn dự kiến bố trí cho nhiệm vụ, dự án đang trình cấp có thẩm quyền điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025) để điều chuyển, bổ sung cho các bộ, cơ quan trung ương, địa phương khác có nhu cầu bổ sung vốn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân các nhiệm vụ, dự án.

Để tránh vướng mắc khi thực hiện phân bổ kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2024 theo chỉ đạo của Chính phủ tại các Nghị quyết nêu trên, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi Bộ KHĐT đề nghị hướng dẫn các bộ, cơ quan trung ương và địa phương. Tuy nhiên đến nay Bộ KHĐT chưa có ý kiến, vì vậy chưa có cơ sở để duyệt dự toán cho các dự án đủ điều kiện nhưng được phân bổ sau 30/12/2023. Từ tình hình trên, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ giao Bộ KHĐT khẩn trương hướng dẫn cụ thể theo thẩm quyền hoặc tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền có ý kiến về số vốn phân bổ trong thời điểm từ ngày 30/12/2023 đến ngày 15/5/2024 và sau ngày 15/5/2024.

Liên quan đến việc giao cho các đơn vị không trực thuộc làm chủ đầu tư tại một số Bộ, Bộ Tài chính cũng cho biết, ngày 07/02/2024, Bộ Tài chính đã có công văn số 1634/BTC-ĐT gửi Bộ KHĐT về việc giao cho các đơn vị không trực thuộc làm chủ đầu tư tại một số Bộ; Bộ Tài chính trình Thủ tướng Chính phủ giao Bộ KHĐT khẩn trương có ý kiến về nội dung trên để thống nhất thực hiện.

Bộ Tài chính kiến nghị các bộ, cơ quan trung ương, địa phương tiếp tục triển khai nghiêm túc, quyết liệt các giải pháp thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công được Chính phủ quy định tại Nghị quyết về các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán NSNN năm 2024; Công điện của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh tiến độ phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2024 và Kết luận của Thủ tướng Chính phủ - Trưởng ban Chỉ đạo tại các Phiên họp Ban Chỉ đạo Nhà nước các chương trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải.

Minh Ngọc