- Thống đốc Ngân hàng Trung ương Italia Fabio Panetta mới đây đã lên tiếng cảnh báo rằng việc sử dụng đồng euro làm công cụ trong các cuộc chiến trừng phạt và tranh chấp chính trị sẽ gây tổn hại đến hình ảnh và vị thế của đồng tiền này.

EU, Mỹ, Nhật Bản và Canada đã phong tỏa khoảng 300 tỷ USD tài sản của ngân hàng trung ương Nga vào năm 2022 như một phần của các lệnh trừng phạt liên quan đến Ukraine đối với Moscow. Khoảng 200 tỷ USD trong số đó được nắm giữ ở EU, phần lớn tại cơ quan thanh toán bù trừ Euroclear của Bỉ.

Brussels hiện đang lên kế hoạch áp dụng thuế bất ngờ đối với lợi nhuận mà Euroclear đang kiếm được từ các tài sản bị đóng băng của Nga, đồng thời lựa chọn không tịch thu hoàn toàn số tiền cố định. Tuy nhiên, Italia là một trong số các quốc gia thành viên EU, bao gồm Đức và Pháp, tỏ ra hoài nghi về các động thái liên quan đến tài sản của Nga, cho rằng việc sử dụng chúng có thể khiến các nhà đầu tư từ các quốc gia khác nghi ngờ về sự an toàn của cổ phần họ nắm giữ ở EU và rời khỏi thị trường của khối, cuối cùng là làm suy yếu đồng euro.

“Quyền lực này phải được sử dụng một cách khôn ngoan,” Thống đốc Ngân hàng Trung ương Italia nói, đề cập đến vị thế của đồng euro như một đồng tiền dự trữ toàn cầu.

“Quan hệ quốc tế là một phần của ‘trò chơi lặp đi lặp lại’: vũ khí hóa một loại tiền tệ chắc chắn sẽ làm giảm sức hấp dẫn của nó và khuyến khích sự xuất hiện của các lựa chọn thay thế”, ông Panetta đã cảnh báo như vậy tại một sự kiện ở Riga, đánh dấu kỷ niệm 10 năm Latvia sử dụng đồng euro.

Theo ông Panetta, sự gia tăng gần đây trong việc sử dụng đồng nhân dân tệ trong thương mại giữa Trung Quốc và Nga là “mang tính chỉ dẫn về mặt này”, bởi vì chính các biện pháp trừng phạt của phương Tây đã thúc đẩy xu hướng đó khi chúng gây khó khăn cho Nga trong việc sử dụng đô la Mỹ và euro trong thương mại xuyên biên giới.

“Chính quyền Trung Quốc đang công khai thúc đẩy vai trò của đồng nhân dân tệ trên trường toàn cầu và khuyến khích sử dụng nó ở các quốc gia khác, bao gồm cả những quốc gia bị cộng đồng quốc tế trừng phạt sau cuộc xâm lược Ukraine,” ông Panetta cho biết đồng thời nói thêm rằng tỷ trọng thương mại của Trung Quốc được thực hiện bằng đồng nhân dân tệ đã tăng gấp đôi trong ba năm qua, cho phép đồng nhân dân tệ vượt qua đồng euro để trở thành đồng tiền thương mại được sử dụng nhiều thứ hai trên thế giới.

Vị quan chức của Italia cảnh báo cần phải “cảnh giác với khả năng chính trị sẽ có tác động lớn hơn đến tiền tệ quốc tế trong những năm tới”.

Các loại tiền tệ phương Tây phần lớn đã bị loại bỏ trong thương mại Nga-Trung, vì gần 95% tất cả các giao dịch giữa các nước hiện được thực hiện bằng đồng rúp hoặc nhân dân tệ. Nga không phải là nền kinh tế lớn duy nhất sử dụng đồng tiền Trung Quốc để thanh toán thương mại, khi ngày càng có nhiều quốc gia tìm kiếm các lựa chọn thay thế cho đồng đô la và đồng euro. Các nước này bao gồm Argentina, Ả-rập Xê-út, Brazil và Iran.