- Những hạn chế của phương Tây đối với việc nhập khẩu trực tiếp kim cương của Nga đã chính thức có hiệu lực. Kể từ ngày hôm qua (1/1), việc vận chuyển kim cương phi công nghiệp được khai thác, chế biến hoặc sản xuất tại Nga tới thị trường các nước G7 và EU đều bị cấm.
Những hạn chế nói trên chỉ là phần đầu tiên của lệnh cấm. Vào ngày 1/3, giai đoạn thứ hai sẽ bắt đầu, áp dụng cho kim cương tự nhiên của Nga từ 1 carat đã được xử lý ở nước thứ ba. Từ ngày 1/9/2024, việc nhập khẩu kim cương tổng hợp của Nga được gia công ở nước thứ ba, đồ trang sức và đồng hồ đeo tay hoặc bỏ túi sản xuất ở nước thứ ba sử dụng kim cương Nga nặng 0,5 carat trở lên cũng sẽ bị cấm.
Vào tháng 9, các nước phương Tây cũng có kế hoạch đưa ra cơ chế theo dõi kiểm tra loại đá quý chưa qua xử lý nhằm xác định nguồn gốc hiệu quả hơn và tránh vi phạm lệnh trừng phạt.
Một số chuyên gia trong ngành đã bày tỏ nghi ngờ về cơ chế theo dõi. Mặc dù các chi tiết của hệ thống được đề xuất vẫn chưa được công bố nhưng được cho là nó sẽ dựa trên Chương trình chứng nhận quy trình Kimberley, hiện là cách duy nhất để truy tìm nguồn gốc của kim cương khi bắt đầu chuỗi cung ứng, bởi vì chứng chỉ được cấp cho những viên đá quý thô. Những viên đá được cắt và đánh bóng sau này chảy qua các chợ và nhà buôn gần như không thể theo dõi được.
Ông Al Cook, Giám đốc điều hành của De Beers, công ty khai thác kim cương lớn nhất thế giới, hồi tháng trước từng nói rằng: “Kể cả với nỗ lực cao nhất có thể, một nhân viên hải quan bình thường sẽ không thể nhìn vào viên kim cương này và viên kim cương khác và nói: 'Đó là viên của Nga'.
Trong khi đó, Moscow đã chuyển hoạt động buôn bán kim cương của mình sang các thị trường Trung Quốc, Ấn Độ, Các Tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE), Armenia và Belarus. Các quốc gia này đều chứng kiến lượng nhập khẩu đá thô và đá cắt từ Nga tăng mạnh trong vài tháng qua. Người phát ngôn của Điện Kremlin - ông Dmitry Peskov đã cảnh báo vào tháng trước rằng lệnh cấm sẽ có hiệu ứng boomerang đối với các nước phương Tây, đánh vào nền kinh tế của chính họ. Ông Peskov cũng lưu ý rằng Nga đã chuẩn bị cho lệnh cấm và có các công cụ để phá vỡ nó.
Lệnh cấm kim cương Nga được các nước G7 (Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Mỹ và Anh) công bố lần đầu tiên vào đầu tháng 12 năm ngoái. Vài ngày sau, lệnh cấm này được đưa vào gói trừng phạt thứ 12 của EU đối với Nga.