- Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, thời gian tới, cần thành lập các tổ công tác, nhóm công tác tập trung vào giải quyết các vướng mắc cho các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi theo Quy hoạch điện VIII, với sự tham gia của cả các chuyên gia đầu ngành và đại diện các Bộ, ngành, địa phương có liên quan.

Ngày 25/12, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã chủ trì cuộc họp lấy ý kiến các chuyên gia kinh tế và các Bộ, ngành chức năng về dự thảo Chiến lược sản xuất Hydrogen và Kế hoạch triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi theo Quy hoạch điện VIII.

Báo cáo tại cuộc họp Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho biết, thực tế triển khai dự án điện khí (bao gồm các khâu: lựa chọn nhà đầu tư; lập, phê duyệt FS; đàm phán hợp đồng mua bán điện; thu xếp vốn vay và thực hiện hợp đồng EPC) cần khoảng thời gian từ 7-8 năm. Đối với dự án điện gió ngoài khơi, thời gian thực hiện cần khoảng từ 6-8 năm kể từ lúc khảo sát. Do đó, việc triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi để đáp ứng tiến độ đưa vào vận hành trước năm 2030 là thách thức không hề nhỏ và cần sự quan tâm của các cấp có thẩm quyền cũng như sự phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị có liên quan nhằm góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia cũng như thực hiện mục tiêu trung hoà cacbon vào năm 2050 như cam kết của Việt Nam tại COP 26.

Phát biểu về vấn đề này, TS Phan Đức Hiếu- Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, thời gian qua Bộ Công Thương đã quyết liệt, nỗ lực triển khai các nhiệm vụ quản lý của Ngành. Tuy nhiên đây là vấn đề khó cần có sự tham gia của các Bộ, ngành. Do đó, cần lập nhóm chuyên gia của các Bộ, ngành rà soát chính sách liên ngành cùng với các chuyên gia độc lập để có đề xuất sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm đồng bộ, khả thi. Quan điểm của Ủy ban Kinh tế là không xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật đơn lẻ và cần có sự giải quyết tổng thể.

Góp ý về dự thảo Chiến lược sản xuất Hydrogen đến năm 2030, tầm nhìn 2050, TS Tạ Đình Thi- Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho rằng, chiến lược cần đặt trong chiến lược tổng thể năng lượng quốc gia. Bên cạnh đó, trong dự thảo Chiến lược chưa có hiện diện của Bộ Tài nguyên và Môi trường- đây là cơ quan quản lý, tham mưu xây dựng chính sách về biến đổi khí hậu…

Chia sẻ về vấn đề này, PGS.TS Trần Đình Thiên, Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, cần thiết phải phê duyệt Chiến lược sản xuất hydrogen, phải đẩy mạnh công tác truyền thông để tăng thêm sự hiểu biết của xã hội về lĩnh vực này, nhất là lãnh đạo có thẩm quyền quyết định thì mới đẩy nhanh tiến độ được. Những cam kết quốc tế phải được thực hiện nhanh chóng, trong thời buổi cấp bách, cách tiếp cận về chính sách, thái độ về công việc cũng cần phải được tiếp cận theo cách khác.

Trước tính cấp bách và khẩn trương trong việc triển khai các dự án điện khí, điện gió ngoài khơi, theo TS Lê Đăng Doanh - Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương, Bộ Công Thương cần có báo cáo chi tiết, liệt kê các vấn đề đang gặp khó khăn, vướng mắc và phân định rõ từng vấn đề của từng Bộ, ngành, địa phương quản lý, chịu trách nhiệm để báo cáo Chính phủ, từ đó báo cáo lên Quốc hội, Bộ Chính trị để có hướng chỉ đạo giải quyết sớm. Mà trước hết đề nghị giải quyết vấn đề giá điện theo cơ chế thị trường mềm dẻo hơn. Đồng thời cần lập nhóm tổng hợp gồm các chuyên gia của Bộ Công Thương, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các chuyên gia kinh tế - năng lượng… để cùng phối hợp giải quyết. Mặt khác, cần báo cáo Bộ Chính trị giao cho Chính phủ xây dựng cơ chế khoán, cơ chế giá điện, cơ chế lập các nhóm công tác để tận dụng tiềm năng điện gió và các vấn đề cấp bách khác…

Đồng quan điểm với các chuyên gia, ông Nguyễn Tiến Thỏa – Chủ tịch Hội thẩm định giá Việt Nam đã đề nghị, sớm sửa Luật Điện lực để đảm bảo giá điện tính đúng, tính đủ. Nút thắt tài chính cụ thể về giá phải giải quyết và thể hiện rõ trong giải pháp, kiến nghị kể cả với điện khí và điện gió.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên một lần nữa khẳng định, điện khí và điện gió ngoài khơi là hai nguồn điện rất quan trọng trong việc bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia cũng như quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam. Đồng thời, chiến lược phát triển Hydrogen là định hướng chính trị và là chiến lược quan trọng, là cơ sở để xây dựng những cơ chế chính sách đủ mạnh và khả thi thúc đẩy triển khai hoạt động sản xuất hydrogen tại Việt Nam, đáp ứng nhu cầu chuyển dịch năng lượng và phát triển của nền kinh tế. Đặc biệt, nguyên liệu hydrogen không chỉ nhằm mục tiêu phục vụ hoạt động phát điện “sạch” trong tương lai, mà còn phục vụ trực tiếp một số ngành, lĩnh vực khác như giao thông…

Nhất trí với các ý kiến của các đại biểu dự họp cho rằng đây là vấn đề “khẩn trương, cấp bách và đặc thù”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên bày tỏ sự cảm ơn và đánh giá cao những ý kiến sâu sắc, xác đáng của các đại biểu và các chuyên gia tham dự Hội nghị với nhiều giải pháp, đề xuất những cơ chế chính sách cần có và rất cấp bách trong việc phát triển điện khí, điện gió ngoài khơi và Chiến lược sản xuất hydrogen để gỡ khó cho lĩnh vực này khi mà pháp luật Việt Nam chưa có quy định cụ thể. Thời gian tới, cần thành lập các tổ công tác, nhóm công tác tập trung vào giải quyết các vướng mắc cho các dự án này, với sự tham gia của cả các chuyên gia đầu ngành và đại diện các Bộ, ngành, địa phương có liên quan.

Yến Nhi