- Thời gian qua, Bộ Tài chính thường xuyên tăng cường công tác giám sát, thanh kiểm tra các hoạt động liên quan đến phát hành, cung cấp dịch vụ về trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Qua đó nhằm tăng cường tính minh bạch của thị trường để đảm bảo thị trường TPDN trở thành một kênh huy động vốn quan trọng, hiệu quả cho doanh nghiệp.

Hơn 180.000 tỷ đồng TPDN riêng lẻ được phát hành trong 10 tháng

Thông tin về tình hình thị trường TDPN riêng lẻ, Bộ Tài chính cho biết, trong 10 tháng đầu năm 2023, có 70 doanh nghiệp phát hành với khối lượng 180,4 nghìn tỷ đồng (giảm 45,1% so với cùng kỳ năm 2022); khối lượng mua lại trước hạn là 190,7 nghìn tỷ đồng (tăng 30,2% so với cùng kỳ năm 2022).

Kể từ khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP có hiệu lực thi hành (5/3/2023), khối lượng phát hành là 179,5 nghìn tỷ đồng. Trong tháng 10/2023, khối lượng phát hành TDPN riêng lẻ là 41 nghìn tỷ đồng, tăng 17 nghìn tỷ đồng so với tháng 9 (23,4 nghìn tỷ đồng).

Về mua lại TPDN, từ đầu năm các DN đã mua lại lượng trái phiếu trước hạn là 190,7 nghìn tỷ (cao hơn tổng số phát hành). Riêng trong tháng 10/2023, các doanh nghiệp đã mua lại khoảng 14,2 nghìn tỷ đồng.

Nhà đầu tư chính mua TPDN riêng lẻ trên thị trường sơ cấp trong 10 tháng đầu năm 2023 là các nhà đầu tư tổ chức, chiếm 95% tổng khối lượng phát hành (chủ yếu là ngân hàng chiếm 61%), các nhà đầu tư cá nhân mua 5%. Trên thị trường thứ cấp tính đến 30/6/2023, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 28,5% tổng dư nợ TPDN riêng lẻ (tương đương khoảng 285,6 nghìn tỷ đồng).

Về đáo hạn: Khối lượng đáo hạn 3 tháng cuối năm 2023 là 61,6 nghìn tỷ đồng.

Chủ trì, phối hợp xử lý nghiêm các vi phạm về trái phiếu doanh nghiệp

Theo Bộ Tài chính, để tiếp tục ổn định và phát triển thị trường TPDN, thời gian qua Bộ Tài chính đã tham mưu, có báo cáo Lãnh đạo Chính phủ tổng thể các giải pháp điều hành. Trong đó các nhóm giải pháp chính bao gồm: Thực hiện đồng bộ các giải pháp điều hành chính sách vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công; tháo gỡ khó khăn, ổn định thị trường bất động sản; theo dõi thanh toán TPDN đến hạn và tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền; tổ chức thị trường và nâng cao hiệu quả quản lý giám sát; rà soát tổng thể để hoàn thiện quy định của pháp luật tại Luật Chứng khoán, Luật Doanh nghiệp và các Luật liên quan; nghiên cứu chính sách khuyến khích xếp hạng tín nhiệm, thúc đẩy lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán, phát triển hệ thống nhà đầu tư tổ chức; tăng cường nguồn lực, nhân sự cho các cơ quan thanh, kiểm tra của Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Ngân hàng Nhà nước.

Các giải pháp nêu trên đã được lãnh đạo Chính phủ thông qua và giao các Bộ ngành thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Về phía Bộ Tài chính, Bộ Tài chính đã và đang phân công các đơn vị chuyên môn triển khai, đảm bảo thực hiện hiệu quả các giải pháp đã được lãnh đạo Chính phủ phê duyệt.

Liên quan đến việc xử lý các vi phạm về phát hành TPDN, thời gian vừa qua, Bộ Tài chính nhận được đơn thư khiếu nại của nhà đầu tư liên quan đến vụ việc Ngân hàng SCB - Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và các đơn thư của người dân đến gửi tiết kiệm được một số ngân hàng mời chào mua TPDN. Các đơn thư này đang được lãnh đạo Bộ giao Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chủ trì xử lý.

Đối với vấn đề này, từ năm 2019 đến nay, Bộ Tài chính đã có 6 văn bản đề nghị Ngân hàng Nhà nước tăng cường quản lý, giám sát ngân hàng thương mại trong việc phân phối, cam kết mua lại, cung cấp dịch vụ liên quan đến TPDN và thường xuyên phối hợp cung cấp thông tin về tình hình thị trường TPDN.

Hiện nay, Bộ Công an đã có kết luận điều tra đối với vụ án của Tập đoàn Tân Hoàng Minh và đang điều tra đối với vụ việc của Ngân hàng SCB và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Bộ Tài chính cũng đã phối hợp chuyển các đơn thư của nhà đầu tư cho Bộ Công an.

Yến Nhi