- Cam kết và giải ngân FDI ổn định phản ánh sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài, đối với các cơ hội kinh doanh tại Việt Nam bất chấp những bất ổn toàn cầu.

Thương mại hàng hóa quốc tế tiếp tục giảm nhưng có dấu hiệu cải thiện

Cập nhật Tình hình Kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 8 năm 2023 của Ngân hàng Thế giới cho thấy, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng nhẹ 2,6% (so cùng kỳ) vào tháng 8 năm 2023, phù hợp với mức cải thiện khiêm tốn hàng tháng kể từ tháng 5 năm 2023. Sự cải thiện này là do sản xuất công nghiệp phục vụ tiêu dùng trong nước tiếp tục mở rộng, bao gồm thực phẩm và đồ uống cũng như xăng dầu, một phần phản ánh sự vững vàng của cầu nội địa vào tháng 8 năm 2023.

Sản xuất đồ nội thất và dệt may cũng được cải thiện trong tháng 7 và tháng 8 năm 2023 so với một năm trước đó. Điều này phản ánh kỳ vọng nhu cầu bên ngoài được cải thiện trước mùa Giáng sinh và điều chỉnh tăng tăng trưởng ở Mỹ và Nhật Bản vào năm 2023.

Mặt khác, sản xuất các mặt hàng xuất khẩu chủ lực, bao gồm giày dép và sản phẩm da, điện tử, máy tính, điện thoại di động ( bao gồm cả linh kiện), phương tiện cơ giới và thiết bị vận tải tiếp tục giảm trong tháng 8 so với cùng kỳ năm 2022. PMI Sản xuất của Việt Nam tăng lên 50,5 vào tháng 8 năm 2023, sau 5 tháng liên tiếp nằm trong vùng suy giảm (tháng 3 – tháng 7 năm 2023), cho thấy sự cải thiện nhẹ trong điều kiện kinh doanh.

Cũng theo Cập nhật Tình hình Kinh tế vĩ mô Việt Nam tháng 8 năm 2023 của Ngân hàng Thế giới, xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa tiếp tục nằm trong vùng suy thoái vào tháng 8 năm 2023, giảm lần lượt là 7,3% (so với cùng kỳ) và 8,1% (so cùng kỳ). Xuất khẩu giảm là do xuất khẩu các sản phẩm sản xuất chính giảm, bao gồm điện thoại thông minh (-14,6%), máy móc (-17,9%), dệt may (-17,8%) và giày dép (-19,3%). Phản ánh sự sụt giảm trong xuất khẩu, nhập khẩu các mặt hàng đầu vào trung gian (chiếm khoảng 94% tổng lượng nhập khẩu) cũng giảm mạnh, bao gồm dệt may (-17,2%, so với cùng kỳ), thiết bị điện (-16,9%, so với cùng kỳ), điện thoại thông minh (-55,3% trước đây, so với cùng kỳ), máy móc (-11,8%, so với cùng kỳ). 

Sự suy giảm trong thương mại hàng hóa phản ánh nhu cầu tiếp tục yếu từ các thị trường xuất khẩu chính, bao gồm Mỹ và EU, khiến xuất khẩu giảm lần lượt 19,1% và 8,3% (so với cùng kỳ) trong 8 tháng đầu năm 2023.

Hoạt động FDI vẫn ổn định trong bối cảnh bất ổn toàn cầu

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới cho biết, cam kết FDI đạt 1,9 tỷ USD vào tháng 8 năm 2023, giảm 32% so với tháng 7. Tuy nhiên, cam kết FDI lũy kế 8 tháng đầu năm 2023 lên tới 18,1 tỷ USD, cao hơn 8,2% so với cùng kỳ năm 2022. Giải ngân FDI vẫn ổn định, đạt 1,5 tỷ USD vào tháng 8 năm 2023, tăng 23,6% so với cùng kỳ năm trước. 

Giải ngân FDI lũy kế đến tháng 8/2023 đạt 13,1 tỷ USD, tương đương cùng kỳ năm 2022. Cam kết và giải ngân FDI ổn định phản ánh sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài đối với các cơ hội kinh doanh tại Việt Nam bất chấp những bất ổn toàn cầu.

Liên quan đến lạm phát, báo cáo của Ngân hàng Thế giới cũng cho hay, lạm phát tính theo Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng từ mức 2,1% (so cùng kỳ) trong tháng 7 lên 3,0% vào tháng 8 năm 2023, đảo ngược xu hướng giảm trong 6 tháng liền kề trước đó. Lương thực, thực phẩm cũng như nhà ở và vật liệu xây dựng là những tác nhân chính gây ra lạm phát CPI, tăng lần lượt 2,3% (so cùng kỳ) và 7,1% (so cùng kỳ) vào tháng 8 năm 2023. Dịch vụ giáo dục cũng tăng 5,1% (so cùng kỳ) vào tháng 8 trước thềm năm học mới vào tháng 9.

Mặt khác, tác động giảm phát của chi phí vận tải giảm đã mờ dần. Lạm phát cơ bản, không bao gồm thực phẩm, năng lượng và các mặt hàng được kiểm soát giá (dịch vụ giáo dục và y tế), giảm nhẹ từ 4,1% (so cùng kỳ) trong tháng 7 xuống 4,0% (so cùng kỳ) trong tháng 8.

Đưa ra khuyến nghị cho Việt Nam, Ngân hàng Thế giới cho biết, trong khi sự sụt giảm trong hoạt động xuất khẩu có thể đã chạm đáy và tiêu dùng trong nước vẫn ổn định, tăng trưởng tín dụng vẫn tiếp tục chậm, phản ánh đầu tư tư nhân trong nước và niềm tin của nhà đầu tư yếu.

“Những biến động tăng giá gần đây của giá năng lượng toàn cầu đòi hỏi phải có sự giám sát chặt chẽ về lạm phát CPI. Điều này cũng có thể ngăn cản NHNN nới lỏng hơn nữa chính sách tiền tệ”, Ngân hàng Thế giới cho hay. 

Theo Ngân hàng Thế giới, việc tiếp tục duy trì trạng thái thắt chặt các điều kiện tài chính toàn cầu cho thấy cần đảm bảo việc quản lý ngoại hối linh hoạt để ứng phó với các điều kiện bên ngoài. Việc tăng tốc hơn nữa giải ngân đầu tư công có thể hỗ trợ tổng cầu và tăng trưởng kinh tế trong ngắn hạn, đồng thời tập trung vào cơ sở hạ tầng xanh và có khả năng phục hồi ưu tiên, cũng như đầu tư vào nguồn nhân lực sẽ giúp thúc đẩy phát triển kinh tế dài hạn.

Minh Ngọc