- Trung Quốc đã nêu lên “những lo ngại nghiêm trọng” về thuế quan của Mỹ nhắm vào ngành công nghiệp bán dẫn và lĩnh vực công nghệ rộng hơn của nước này, đồng thời cảnh báo rằng các biện pháp như vậy vi phạm nguyên tắc cạnh tranh công bằng và gây tổn hại đến sự ổn định của thương mại thế giới.

Phát biểu sau vòng đàm phán với Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo tại thủ đô Bắc Kinh ngày hôm qua (28/8), Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Wentao nói rằng mặc dù hai bên đã đối thoại “thẳng thắn và mang tính xây dựng”, nhưng những biện pháp trừng phạt hiện tại của Mỹ đang tiếp tục cản trở quan hệ thương mại.

Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết trong một thông cáo báo chí rằng ông Wang “đã nêu lên những quan ngại sâu sắc về các vấn đề bao gồm thuế quan theo Mục 301 của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc, các chính sách bán dẫn, hạn chế đầu tư hai chiều, trợ cấp mang tính phân biệt đối xử và các biện pháp trừng phạt đối với các doanh nghiệp Trung Quốc”.

Vị quan chức thương mại hàng đầu của Trung Quốc tiếp tục lập luận rằng Washington đã lạm dụng “khái niệm an ninh quốc gia” để biện minh cho các mức thuế và biện pháp trừng phạt mới, nói rằng “các biện pháp bảo hộ đơn phương đi ngược lại các quy tắc thị trường và nguyên tắc cạnh tranh công bằng, và sẽ chỉ gây tổn hại đến an ninh cũng như sự ổn định của chuỗi cung ứng và công nghiệp toàn cầu.” Nhấn mạnh rằng các quan chức Mỹ đã nhiều lần nói rằng họ không tìm cách “tách rời với Trung Quốc”, Bộ trưởng Thương mại Wang kêu gọi Mỹ “hãy hành động đi đôi với lời nói”.

Thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc đã tăng đáng kể dưới thời Tổng thống Donald Trump, người phát động loạt đòn trừng phạt đầu tiên trong cuộc chiến thương mại ăn miếng trả miếng căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc, bắt đầu từ năm 2018. Một cách tiếp cận “thù địch” tương tự vẫn tiếp tục dưới thời người kế nhiệm ông – Tổng thống đương nhiệm Joe Biden - người đã áp dụng một số chính sách nhằm vào nền kinh tế Trung Quốc.

Cuối năm ngoái, Nhà Trắng đã công bố một loạt biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới nhằm ngăn chặn các công ty Trung Quốc mua chất bán dẫn được sản xuất bằng thiết bị của Mỹ ở bất kỳ đâu trên thế giới. Bộ Tài chính Mỹ đã bổ sung hàng chục công ty công nghệ Trung Quốc vào danh sách đen thương mại chỉ vài tuần sau đó, trong khi nhiều báo cáo gần đây cho biết các quan chức Mỹ đang xem xét các hạn chế bổ sung đối với công nghệ liên quan đến trí tuệ nhân tạo - một động thái rõ ràng là nhằm để cắt đứt Bắc Kinh khỏi khu vực đang phát triển nhanh.

Các quan chức Mỹ đã nhiều lần lên tiếng cho biết họ coi Trung Quốc là “đối thủ cạnh tranh hàng đầu” của Mỹ, cáo buộc các công ty Trung Quốc thực hiện một loạt hành động bất chính, bao gồm trộm cắp tài sản trí tuệ của Mỹ và thậm chí là do thám công dân Mỹ. Bắc Kinh đã bác bỏ những cáo buộc như vậy, khẳng định Washington đang nhắm mục tiêu vào các doanh nghiệp Trung Quốc vì lợi ích kinh tế của chính họ bằng cách lấy “an ninh quốc gia” làm cái cớ.

Trong bối cảnh căng thẳng như trên, trong cuộc gặp giữa Bộ trưởng Thương mại hai nước ngày hôm qua, Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý tổ chức các cuộc đối thoại thường xuyên về các vấn đề thương mại cũng như các biện pháp hạn chế tiếp cận công nghệ tiên tiến. Đây là bước đi mới nhất trong mùa hè này nhằm giảm căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Thông báo về thỏa thuận trên được đưa ra trong chuyến thăm Bắc Kinh của Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo tới Trung Quốc trong tuần này. Trong chuyến thăm lần này, Bộ trưởng Raimondo dự kiến sẽ gặp các quan chức cấp cao của Trung Quốc tại Bắc Kinh và Thượng Hải

Thỏa thuận tổ chức các cuộc thảo luận thường xuyên là động thái mới nhất hướng tới việc xây dựng lại các mối liên hệ đã rạn nứt giữa hai nước, một quá trình được bắt đầu và thúc đẩy trong ba chuyến công du liên tiếp trong 10 tuần qua của các quan chức cấp cao của Mỹ bao gồm Ngoại trưởng Antony Blinken, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen và ông John Kerry - đặc phái viên về khí hậu của Tổng thống Biden.