- Hệ thống điện miền Bắc sẽ thiếu hụt khoảng 4.350MW với sản lượng không đáp ứng được trung bình ngày khoảng là 30,9 triệu kWh (ngày cao nhất có thể lên tới 50,8 triệu kWh). Vì vậy, hệ thống điện miền Bắc đối mặt với nguy cơ thiếu công suất tại hầu hết các giờ trong ngày.

Chiều 7/6, tại Hà Nội, Bộ Công Thương đã tổ chức họp báo cung cấp thông tin về tình hình cung ứng điện trong mùa nắng nóng 2023.

Hồ thuỷ điện kém gây ảnh hưởng rất lớn đến việc cung ứng điện

Chia sẻ về tình hình sản xuất điện, ông Trần Việt Hòa - Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) cho biết, nắng nóng gay gắt và tác động của hiện tượng El Nino diễn ra tại nhiều địa phương trên cả nước đã làm tăng nhu cầu điện sinh hoạt của nhân dân. Cùng với đó, tình trạng nước về các hồ thuỷ điện rất thấp đã gây ảnh hưởng rất lớn đến việc cung ứng điện trong mùa khô năm 2023, nhất là tại miền Bắc.

Việc cung ứng điện cho miền Nam, miền Trung trong thời gian qua đã có nhiều nỗ lực, đã được đảm bảo được nguồn, do hiện nay khu vực Nam Bộ đã bước vào mùa mưa phụ tải đã giảm, nguồn nước về các hồ thủy điện được cải thiện.

Thời gian qua, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) và các Bộ, cơ quan có liên quan đã nỗ lực thực hiện một số giải pháp cấp bách, nhưng đến nay đã xuất hiện những yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến việc cung ứng điện trong thời gian tới, đặc biệt miền Bắc với đặc trưng nguồn thủy điện chiếm tỷ trọng lớn 43,6%, bao gồm cả thủy điện lớn và thủy điện nhỏ.

Cũng theo ông Trần Việt Hòa, trong cơ cấu nguồn cung cấp điện cho miền Bắc, thủy điện chiếm tỷ trọng lớn (43,6%). Tuy nhiên, tính đến ngày 6/6/2023, hầu hết các hồ thủy điện lớn miền Bắc đã về mức nước chết gồm: Lai Châu, Sơn La, Tuyên Quang, Bản Chát, Hủa Na, Thác Bà. Riêng hai hồ thủy điện Lai Châu và Sơn La đã phải chạy máy tối thiểu ở dưới mức nước chết. Chỉ còn duy nhất thủy điện Hòa Bình có thể duy trì phát điện đến khoảng ngày 12-13/6.

Tổng công suất không huy động được của các nguồn thủy điện miền Bắc ở mức 5.000MW và có thể lên đến 7.000MW khi hồ thủy điện Hòa Bình về mức nước chết. Như vậy, tính đến ngày 6/6/2023, công suất khả dụng của thuỷ điện là 3.110MW, chỉ đạt 23,7% công suất lắp đặt.  

Về nhiệt điện, với sự nỗ lực của các đơn vị có liên quan, việc cung ứng than cho các nhà máy điện thời gian qua được đảm bảo. Các nhà máy đã vận hành với công suất huy động cao. Tuy nhiên, thời tiết nắng nóng, nhiệt độ tăng cao, các tổ máy hoạt động tối đa công suất trong thời gian dài dẫn đến những sự cố về thiết bị. Ngoài ra, nhiều tổ máy nhiệt điện than bị sự cố dài ngày (Vũng Áng: 1 tổ, Phả Lại: 1 tổ, Cẩm Phả: 1 tổ, Nghi Sơn 2: 1 tổ). Điển hình là ngày 1/6, tổng công suất không huy động được từ các nhà máy nhiệt điện than miền Bắc do sự cố và suy giảm công suất lên đến 1.030MW. Đến ngày 6/6/2023, nguồn nhiệt điện than miền Bắc chỉ huy động được 11.934MW, khoảng 76,6% công suất lắp đặt.

Trong khi đó, khả năng truyền tải điện từ miền Trung ra miền Bắc qua đường dây 500kV Bắc - Trung luôn ở ngưỡng giới hạn cao (giới hạn tối đa từ 2.500MW đến 2.700MW) dẫn đến tiềm ẩn nguy cơ sự cố.

Theo Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương), tổng công suất khả dụng của hệ thống điện miền Bắc (bao gồm cả điện nhập khẩu) có thể huy động để đáp ứng nhu cầu phụ tải điện chỉ đạt mức 17.500-17.900MW (khoảng 59,2% công suất lắp đặt). Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện ở khu vực miền Bắc có thể lên mức 23.500-24.000MW trong những ngày nắng nóng sắp tới. Như vậy, hệ thống điện miền Bắc sẽ thiếu hụt khoảng 4.350MW với sản lượng không đáp ứng được trung bình ngày khoảng là 30,9 triệu kWh (ngày cao nhất có thể lên tới 50,8 triệu kWh). Hệ thống điện miền Bắc đối mặt với nguy cơ thiếu công suất tại hầu hết các giờ trong ngày.

Một số thời điểm phải tiết giảm điện

Phó Tổng giám đốc Ngô Sơn Hải cho biết, theo thông báo của Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0), hiện nay công suất khả dụng của hệ thống chỉ đạt 17.000 MW thì những ngày nắng nóng phụ tải tại thời điểm cao nhất có thể lên đến 20.000 MW , lượng công suất tiết giảm ở thời điểm cao nhất khoảng 30% công suất sử dụng. Đây là công suất ở thời điểm cao nhất, còn sản lượng trung bình cho cả ngày ở mức xấp xỉ từ 6-10%, tùy thuộc vào ngày trời mát hay trời nóng, hhư hôm qua 6/6 trời mát công suất tiết giảm chỉ vào 6% sản lượng.

"Với mức công suất cao nhất như vậy thì A0 đã căn cứ vào Thông tư 34 của Bộ Công Thương hướng dẫn để phân bổ công suất sử dụng đó cho 2 tổng công ty: Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) và Tổng Công ty Điện lực Hà Nội (EVNHANOI). Căn cứ vào Thông tư 34 của Bộ Công Thương về phân bổ nguồn khi thiếu điện, EVNHANOI và EVNNPC sẽ phân bổ sản lượng cho các công ty điện lực tại các địa phương. Sau khi Công ty Điện lực tỉnh/ thành có công suất phân bổ, các công ty điện lực địa phương sẽ có kế hoạch phân bổ dựa trên hướng dẫn của EVN về thứ tự ưu tiên. Trên nguyên tắc như vậy các công ty điện lực sẽ báo cáo và thông qua UBND các tỉnh về các phương án tiết giảm"- ông Ngô Sơn Hải cho biết.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Trần Đình Nhân - Tổng giám đốc EVN cũng cho biết, từ giữa tháng 4 đến nay, EVN gặp nhiều khó khăn trong đảm bảo cung cấp điện. Tập đoàn đã báo cáo và được Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo Bộ Công Thương chỉ đạo sát sao và kịp thời. Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo các cấp, EVN đã triển khai đồng bộ các giải pháp, huy động mọi nguồn lực trong công tác đảm bảo điện. Đến nay, ở miền Trung và miền Nam đảm bảo cung cấp điện; riêng miền Bắc vẫn còn nhiều khó khăn. EVN sẽ cố gắng đảm bảo tốt nhất duy trì hệ thống điện quốc gia vận hành an toàn. Tuy nhiên, do nhu cầu tiêu thụ tiếp tục tăng cao, nguồn điện không đáp ứng đủ, nên một số thời điểm đã phải tiết giảm điện. 

Yến Nhi