- Nếu so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thì tỷ lệ giải ngân đạt 15,65%, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2022 (18,48%). Trong đó vốn trong nước đạt 16,03% (cùng kỳ năm 2022 đạt 19,57%), vốn nước ngoài đạt 6,28% (cùng kỳ năm 2022 đạt 3,25%).

Hiện nay, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công vẫn chậm và thấp hơn so với cùng kỳ năm 2022. Tổng hợp của Bộ Tài chính cho thấy, có một số vấn đề tồn tại, khó khăn vướng mắc đã ảnh hưởng đến công tác giải ngân nguồn vốn này.

Theo Bộ Tài chính, giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công 4 tháng đầu năm năm 2023 ước đạt 14,66% kế hoạch. Nếu so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thì tỷ lệ giải ngân đạt 15,65%, thấp hơn so với cùng kỳ năm 2022 (18,48%); trong đó vốn trong nước đạt 16,03% (cùng kỳ năm 2022 đạt 19,57%), vốn nước ngoài đạt 6,28% (cùng kỳ năm 2022 đạt 3,25%).

Có 03 bộ và 19 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 20%. Một số bộ, địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt cao gồm: Đồng Tháp (38,3%), Bến Tre (36,96%), Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (36,66%), Tiền Giang (33,85%), Phú Thọ (32,99%). Bên cạnh đó còn có 47/52 bộ và 27/63 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt dưới 15%, trong đó có 32 bộ và 01 địa phương giải ngân đạt dưới 5% kế hoạch.

Theo Bộ Tài chính, tổng nguồn vốn kế hoạch đầu tư công nguồn NSNN năm 2023 là 783.878,5 tỷ đồng (vốn trong nước là 754.878,5 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 29.000 tỷ đồng). Trong đó: Kế hoạch vốn đã giao là 770.991,3 tỷ đồng (vốn trong nước là 743.016,33 tỷ đồng, vốn nước ngoài là 27.975 tỷ đồng); kế hoạch vốn chưa giao là 12.887,2 tỷ đồng.

Về giải ngân vốn kế hoạch năm 2023, Bộ Tài chính cho biết, kũy kế thanh toán từ đầu năm đến 31/3/2023 là 74.139,2 tỷ đồng, đạt 9,83% kế hoạch (754.568,7 tỷ đồng) và đạt 10,49% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (707.044,2 tỷ đồng) (cùng kỳ năm 2022 đạt 10,64% kế hoạch và đạt 11,50% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). 

Trong đó, vốn trong nước là 73.250,256 tỷ đồng (đạt 10,08% kế hoạch giao là 726.593,7 tỷ đồng) (trong đó, vốn Chương trình MTQG là 1.629 tỷ đồng, đạt 6,73% kế hoạch); Vốn nước ngoài là 889 tỷ đồng (đạt 3,18% kế hoạch giao là 34.800 tỷ đồng).

Ước thanh toán từ đầu năm đến ngày 30/4/2023 là 110.633,6 tỷ đồng, đạt 14,66% kế hoạch (đạt 15,65% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao) (cùng kỳ năm 2022 đạt 17,09% kế hoạch và đạt 18,48% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Trong đó, vốn trong nước là 108.877,97 tỷ đồng (đạt 14,98% kế hoạch và đạt 16,03% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao)(trong đó, vốn Chương trình MTQG là 3.329 tỷ đồng, đạt 13,75% kế hoạch). Vốn nước ngoài là 1.755,6 tỷ đồng (đạt 6,28% kế hoạch).

Tiếp tục đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công

Báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ của Bộ Tài chính cho biết, trong tháng 4/2023, Lãnh đạo Chính phủ đã tổ chức các đoàn kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 tại các bộ, cơ quan trung ương và địa phương. 

Kết quả cho thấy một số vấn đề tồn tại, khó khăn vướng mắc ảnh hưởng đến công tác giải ngân như: Các Bộ, cơ quan trung ương và các địa phương đang tập trung triển khai phân bổ chi tiết kế hoạch vốn cho các dự án; hoàn thiện thủ tục đầu tư, tập trung thực hiện công tác đấu thầu lựa chọn nhà thầu xây lắp; Một số dự án có nhu cầu thực hiện chuẩn bị đầu tư trong năm 2023 nhưng không được bố trí vốn vì trong kế hoạch trung hạn giai đoạn 2021-2025 được phê duyệt không tách riêng vốn chuẩn bị đầu tư và vốn thực hiện dự án. Do vậy, dự án không có vốn để thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư, ảnh hưởng đến tiến độ phê duyệt dự án đầu tư; 

Một số nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư còn chậm do vướng mắc về thủ tục đất đai, điều chỉnh quy hoạch chi tiết khu đất xây dựng; công tác giải phóng mặt bằng chưa được chủ đầu tư chú trọng triển khai ngay từ khi dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt, đồng thời, chủ đầu tư chưa chủ động ngay từ khâu triển khai thực hiện dự án dẫn đến làm chậm tiến độ giải ngân; Vướng mắc do giá vật liệu xây dựng tăng, quy định về an toàn phòng cháy chữa cháy, bảo vệ môi trường và quy định về phương án thiết kế đối với dự án không có cấu phần xây dựng.

Để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, Bộ Tài chính đề nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư có hướng dẫn cụ thể về điều kiện bố trí vốn chuẩn bị đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm để các bộ, cơ quan trung ương và địa phương có cơ sở thống nhất thực hiện; Kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, cơ quan trung ương và các địa phương thực hiện nghiêm chế độ báo cáo theo quy định.

Đối với Bộ Kế hoạch và Đầu tư: cần sớm hoàn thiện hồ sơ trình, báo cáo Thường trực Chính phủ về việc kéo dài thời gian thực hiện và thanh toán vốn đầu tư công nguồn NSNN năm 2022 sang năm 2023 cho các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái tại công văn số 2705/VPCP-KTTH ngày 19/4/2023 của Văn phòng Chính phủ; Đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Bộ Giao thông vận tải báo cáo cấp có thẩm quyền giao kế hoạch vốn từ nguồn tăng thu, cắt giảm, tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2021cho các dự án thành phần để thực hiện.

Đối với các Bộ, cơ quan trung ương và địa phương: Thực hiện Chỉ thị số 08/CT-TTg ngày 23/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, 03 Chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023, để đôn đốc việc phân bổ và giải ngân kế hoạch đầu tư công vốn NSNN năm 2023, trong tháng 4/2023, Bộ Tài chính đã ban hành công văn số 3593/BTC-ĐT ngày 14/4/2023 gửi các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, trong đó đã đề xuất nhiều giải pháp cụ thể đối với các bộ, cơ quan trung ương và địa phương và cơ quan kiểm soát thanh toán vốn về việc tăng cường quản lý, thanh toán để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn kế hoạch đầu tư công nguồn NSNN năm 2023. Bộ Tài chính đề nghị các bộ, cơ quan trung ương và địa phương thực hiện nghiêm túc các giải pháp đã nêu tại văn bản trên; Khẩn trương phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2023 đã được Thủ tướng Chính phủ giao theo đúng quy định.

Yến Nhi