- Các thành viên UBTVQH đề nghị Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng cần quy định rõ trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh… thực hiện việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chỉnh sửa, cập nhật, huỷ bỏ thông tin của người tiêu dùng thì phải được sự đồng ý của người tiêu dùng.

Báo cáo thẩm tra dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng (sửa đổi) do Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT Lê Quang Huy trình bày cho biết, Thường trực Ủy ban thấy rằng, đa số các quy định trong dự án Luật có tính khả thi. Tuy nhiên, đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục rà soát trong quá trình xây dựng Luật, tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế phù hợp với điều kiện thực tế của Việt Nam để bảo đảm tính khả thi của một số quy định, tránh việc quy định chung, khó định lượng.

Liên quan đến vấn đề bảo đảm an toàn thông tin của người tiêu dùng, có thành viên UBTVQH đề nghị bổ sung cơ chế, hình thức thông báo của tổ chức, cá nhân kinh doanh hoặc bên lưu trữ thông tin liên quan cho người tiêu dùng bên cạnh việc thông báo cho cơ quan chức năng sau khi phát hiện sự cố hệ thống thông tin bị tấn công làm phát sinh nguy cơ mất thông tin của người tiêu dùng.

Về trách nhiệm bảo vệ thông tin của người tiêu dùng, các thành viên UBTVQH nêu quan điểm cần quy định rõ trường hợp tổ chức, cá nhân kinh doanh ủy quyền hoặc thuê bên thứ ba thực hiện việc thu thập, lưu trữ, sử dụng, chỉnh sửa, cập nhật, huỷ bỏ thông tin của người tiêu dùng thì phải được sự đồng ý của người tiêu dùng.

Đối với bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong các giao dịch đặc thù, các thành viên UBTVQH nêu quan điểm, cần tiếp tục rà soát để bảo đảm các khái niệm về giao dịch đặc thù thật sự rõ ràng, mạch lạc, đặc biệt là các hình thức bán hàng trực tiếp; nghiên cứu bổ sung quy định phù hợp với nền kinh tế số, môi trường kinh doanh số để bảo vệ người tiêu dùng trong các giao dịch điện tử; tiếp tục rà soát các nội dung liên quan, đối chiếu với các quy định trong dự án Luật Giao dịch điện tử (sửa đổi).

Đóng góp vào dự án Luật, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường cũng nhấn mạnh, với sự phát triển của khoa học công nghệ, việc mua bán thông qua các hình thức thức mới được nhiều người dân ưa chuộng. Để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng đối khi mua bán, thanh toán thì trong dự án Luật cần đề cập cụ thể hơn đối với các giao dịch mang tính chất đặc thù như giao dịch từ xa, bán hàng đa cấp, giao dịch điện tử...

Đồng thuận với quan điểm trên, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nêu cho rằng, Kinh tế, hoạt động thương mại ngày càng phát triển thì các phương thức kinh doanh, thanh toán qua môi trường mạng ngày càng phổ biến và thuận tiện hơn cho cả nhà sản xuất, doanh nghiệp và người tiêu dùng. Tuy nhiên, hình thức này cũng tiềm ẩn rủi ro nếu như thông tin, dữ liệu cá nhân của người tiêu dùng bị rò rỉ và được cung cấp tới bên thứ 3 nhưng lại bị lợi dụng vào mục đích khác. Do đó, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng tốt hơn, trong dự án Luật cần quy định kỹ lưỡng hơn về trách nhiệm bảo vệ thông tin của người tiêu dùng.

Đề cập về trách nhiệm của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, trong dự án Luật cần nêu thêm về quy định trách nhiệm của cơ sở sản xuất hàng hóa, kinh doanh sản phẩm.

Để thực hiện được việc này, trong dự án Luật cần nêu rõ vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị xã hội trong việc giám sát các cơ sở đó. Bên cạnh đó, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị xã hội cần có sự phối hợp với các Bộ ngành trong việc phân cấp thực hiện, tăng cường công tác thông tin tuyên truyền về trách nhiệm bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, trong dự án Luật cần đề cập rõ hơn về quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của người tiêu dùng. Theo đó, dự án Luật cần được nêu rõ là người tiêu dùng cần phải hiểu về các quyền được bảo vệ khi mua sắm hàng hóa như quyền được đảm bảo chất lượng hàng hóa, dịch vụ và các chi phí; các doanh nghiệp tăng giá sản phẩm có đúng hay không. Mặt khác, trong dự án Luật, dịch vụ sự nghiệp công, dịch vụ công ích cho người tiêu dùng chưa được đề cập nên cần được phân tích thấu đáo hơn.

Đối với giao dịch đặc thù, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, trong dự án Luật cần được nêu rõ hơn về chính sách thực hiện giao dịch này. Trong quá trình chuyển đổi số thì cơ quan soạn thảo và thẩm tra dự án Luật cần xem xét điều khoản nào thực hiện chính sách trong giao dịch đặc thù như đối với giao dịch mua bán thông qua quá trình chuyển đổi số...

Nhằm bảo về quyền lợi người tiêu dùng tốt hơn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng nhấn mạnh đến vai trò, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức xã hội nghề nghiệp, các bên cung cấp sản phẩm hàng hóa...

Để dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng được áp dụng vào thực tiễn trong cuộc sống, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, dự án Luật cần có sự thống nhất với các luật liên quan như Bộ luật Tố tụng dân sự, pháp luật về dữ liệu cá nhân. Dự án Luật cũng cần có sự tương thích đối với pháp luật liên quan đến công tác bảo vệ người dân tộc và người yếu thế; pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, Luật Giao dịch điện tử; pháp luật về Tố tụng hình sự, pháp luật về tiêu chuẩn hàng hóa, pháp luật về quảng cáo, quy định về cung ứng dịch vụ công, những luật liên quan đến các điều ước quốc tế...

Cũng tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ Công thương đã làm rõ hơn những nội dung được đưa ra trong dự án Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và cho biết, Bộ sẽ tiếp thu ý kiến đóng góp của các thành viên Ủy viên UBTVQH để hoàn thiện dự án Luật trước khi trình cơ quan thẩm tra xem xét để trình Quốc hội đóng góp ý kiến trong Kỳ họp thứ 4.