- Tính đến giữa tháng 6/2020, gần 50 tấn vải đã được xuất khẩu sang Singapore từ cảng Hải Phòng và dự kiến đến hết mùa vải, tổng giá trị xuất khẩu có thể đạt 100 tấn. 

Vải thiều Việt Nam được người tiêu dùng Singapore đón nhận

Năm 2020 là năm đầu tiên người dân Singapore được thưởng thức vải thiều nhập khẩu trực tiếp Việt Nam, mặc dù người dân quốc đảo này đã rất quen thuộc với trái vải của Đài Loan, Trung Quốc, Thái Lan từ nhiều năm. Trong văn hóa của người Hoa (sắc dân phổ biến nhất tại Singapore), vải thiều là trái cây biểu tượng cho hạnh phúc và may mắn; đặc biệt là may mắn trong làm ăn kinh doanh. Vải luôn được coi là trái cây cao cấp và có mức giá cao so với các loại trái cây khác trên thị trường nhưng người dân Singapore hàng năm luôn tiêu thụ vải với số lượng lớn. Các hộp vải ở Singapore thường được đóng với trọng lượng từ 700g đến 1,000g.

Vải thiều Việt Nam hiện được bán với giá 5SGD/kg (tương đương 84.000 đồng) trong tuần đầu tiên (mức giá khuyến mại) và tăng trở lại mức 6SGD/kg ngay trong tuần tiếp theo, cùng mức giá với vải Trung Quốc đang bán tại Singapore. Tuy nhiên, do chất lượng và màu sắc trái vải đẹp tươi hơn hẳn, người tiêu dùng Singapore đã ngay lập tức “phải lòng” với trái vải Việt Nam. Sau 2 tuần lên kệ, nhiều siêu thị đã không còn vải để bán.

Ngay từ đầu năm 2018, Thương vụ ĐSQ Việt Nam tại Singapore đã gặp gỡ, tiếp xúc, nhiều nhà nhập khẩu trái cây lớn của Singapore để thuyết phục phía bạn quan tâm chuyển hướng nhập khẩu vải từ Việt Nam. Thương vụ cũng đã kiên trì làm việc với các chuyên gia Singapore, những người nhiều năm tham gia Dự án nâng cao năng lực bảo quản và xử lý trái vải của Việt Nam và tham gia biên soạn cuốn “Sổ tay thực hành tốt cho vải” để hướng dẫn phổ biến tới người trồng vải Việt Nam. 

Nhờ sự hỗ trợ của chuyên gia, các nhà nhập khẩu vải Singapore đã có cái nhìn mới về năng lực xử lý và bảo quản trái vải của Việt Nam. Rải rác, trong năm 2018-2019 đã xuất hiện vải thiều Việt Nam với quy mô nhỏ tại các chợ dân sinh ngoài trời của người dân Singapore (nguyên cuống, không đóng hộp, người mua tự chọn mua giống như tại các chợ ở Việt Nam). Tuy nhiên, do bán tại chợ ngoài trời, không qua xử lý, không đảm bảo nhiệt độ tối ưu, đã dẫn đến thực trạng lượng hàng bán chậm, trái vải bị hỏng nhanh, xuống màu, khiến cho các nhà nhập khẩu nhỏ ngần ngại ký kết hợp đồng cho các mùa vụ tiếp theo.

Các thuận lợi, khó khăn khi đưa trái vải vào thị trường Singapore

Theo Bộ Công Thương, Singapore là thị trường quen thuộc với trái vải và người dân ưa chuộng, tiêu thụ với số lượng lớn. Vì vậy, trái vải Việt Nam không mất thời gian làm quen, chinh phục để thử nghiệm như ở thị trường Úc hay thị trường Nhật (bao bì thường chỉ đóng từ 2-300g/hộp). Mức giá trái vải của Việt Nam rất cạnh tranh so với vải Thái Lan, Đài Loan, Trung Quốc và chất lượng hơn hẳn. 

Tuy nhiên, khó khăn lớn hiện nay là khả năng đảm bảo nguồn cung hàng chất lượng cao cho Singapore. Hiện nay, nguồn vải sang Singapore được xuất từ Vùng trồng bằng hệ thống tiêu chuẩn liên kết chuỗi khối OTAS Việt Nam để phục vụ thị trường Nhật Bản. Trong những năm tới, khi nhu cầu của thị trường Nhật Bản lớn hơn, nguồn vải này sẽ không đủ khả năng cung cấp cho Singapore. 

Bên cạnh đó, theo đánh giá sơ bộ, khâu đóng gói, xử lý của Việt Nam chưa tốt, dẫn đến việc vải vẫn bị hỏng nhiều khi cập cảng Singapore. Vì vậy, siêu thị Fair Price đã phải tiến hành mở từng hộp, phân loại và đóng gói lại, dẫn đến đội chi phí. Cá biệt, vẫn còn những trái vải bị sâu đầu, thậm chí có dòi ở trong. Nếu không làm tốt công tác kiểm dịch dẫn đến việc khách hàng Singapore khiếu nại siêu thị, chắc chắn, cánh cửa của trái vải Việt Nam vào thị trường bền vững sẽ rất khó khăn. 

Hiện nay, các chuyên gia Singapore cùng dự án STAMEQ đang đẩy mạnh triển khai dự án thí điểm Chuỗi cung ứng lạnh, nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho trái vải và trái nhãn. Hy vọng rằng, với sự hỗ trợ của chuyên gia Singapore và các nước, các vùng vải thiều của Việt Nam sẽ được quy hoạch đồng bộ, khép kín theo chuỗi, đảm bảo khả năng cung ứng lâu dài với mức giá cạnh tranh cho thị trường Singapore và thế giới.

Yến Nhi