- Kinh tế ban đêm là tập hợp các hoạt động du lịch, ẩm thực, nghệ thuật, âm nhạc, giải trí, lễ hội, sự kiện. Thời gian bắt đầu tư 18 giờ tối hôm trước đến 6 giờ sáng hôm sau. Phát triển kinh tế ban đêm là một giải pháp để phát triển bất động sản du lịch nghỉ dưỡng.

Theo TS. Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia, Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, kinh tế ban đêm có vai trò rất lớn. Thứ nhất, nếu làm tốt có thể đóng góp 5 - 8% GDP. Thứ hai, giúp cho phát triển kinh tế bền vững, trong đó du lịch là mũi nhọn. Thư ba, thúc đẩy đổi mới sáng tạo tạo ra các dịch vụ mới. Thứ tư là thu hút đầu tư hấp dẫn. Cuối cùng, mang lại yếu tố văn hoá mới, rất nhiều văn hoá sinh hoạt du lịch ban đêm được phát triển. 

Cũng theo vị chuyên gia này, trụ cột chính để quản lý, khai thác kinh tế ban đêm gồm cơ chế chính sách, quy định về kinh tế ban đêm cần cởi mở. Thứ hai là cơ sở hạ tầng cần được chú trọng hàng đầu. Thứ ba là nguồn nhân lực liên quan. Mỗi năm chúng ta cần 40.000 hướng dẫn viên du lịch cả đêm và ngày nhưng hiện nay vẫn thiếu

Thành phần tham gia kinh tế ban đêm bao gồm: Người sử dụng dịch vụ kinh tế ban đêm, Người làm việc ban đêm, Người quản lý kinh tế ban đêm

Theo TS Cấn Văn Lực, tiềm năng phát triển kinh tế ban đêm của chúng ta bao gồm: Khả năng hưởng lợi từ sự gia tăng nhu cầu du lịch toàn cầu; Định hướng coi “du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn” và xu hướng phát triển mạnh mẽ của du lịch Việt Nam; Thu nhập bình quân đầu người tăng nhanh dẫn đến nhu cầu về giải trí, du lịch, chi tiêu cũng tăng; Quá trình đô thị hoá nhanh dẫn tới sự phát triển của ngành công nghiệp và dịch vụ; Tiềm năng gia tăng chi tiêu, số ngày lưu trú của khách du lịch (đặc biệt khách quốc tế) còn rất lớn khi các hoạt động du lịch, dịch vụ ban ngày đã đến ngưỡng.

Bên cạnh đó, các chỉ số vĩ mô và môi trường kinh doanh của Việt Nam so với khu vực đều đứng đầu bảng. Về kinh tế vĩ mô: Tăng trưởng GDP, 2018 – 2023 vào 6,5%; Tiêu dùng cá nhân 2019 đạt 68,2%; Tăng trưởng tầng lớp trung lưu 9,2%; Tỷ lệ đô thị hoá 2018 là 36%. Về môi trường kinh doanh, chúng ta thu hút FDI 2019 7,7%; Thứ hạng về môi trường kinh doanh 2019 – 2020 xếp thứ 70…

Về tiềm năng phát triển du lịch của Việt Nam, năm 2019 khách quốc tế tăng 16,2%, khách nội địa tăng 6,2%. Đóng góp trực tiếp khoảng 9% GDP. Theo chiến lược phát triển du lịch đến 2025 đóng góp 12 - 14% GDP và 2030 đóng góp 15 - 17% GDP.

Tiềm năng phát triển kinh tế ban đêm đối với khu kinh tế đặc biệt có thể căn cứ trên nhu cầu đó là: Tập trung nhiều công ty, người lao động trong và ngoài nước có nhu cầu về dịch vụ giải trí, văn hoá. Tiềm năng phát triển kinh tế - xã hội và thu hút du lịch lớn. Cùng với đó, lợi thế của khu kinh tế đặc biệt bao gồm: Cơ chế đặc thù cho phép xây dựng hành lang pháp lý riêng biệt cho kinh tế ban đêm với tính chất thí điểm. Có khả năng xây dựng quy hoạch, phát triển cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực bài bản cho kinh tế ban đêm.

Mặt khác, thách thức phát triển kinh tế ban đêm vẫn còn tồn tại, đó là: Nhận thức về kinh tế ban đêm còn nhiều sai lệch, phiến diện; Còn thiếu kinh nghiệm quản lý, kể cả tại các thành phố lớn; Hài hoà giữa việc đáp ứng nhu cầu chính đáng và hạn chế tiêu cực rủi ro; Ảnh hưởng đến những người không tham gia kinh tế ban đêm do khâu quy hoạch, quản lý; Còn thiếu các hoạt động văn hoá gắn với du lịch như festival, âm nhạc, nghệ thuật… Sự tham gia của doanh nghiệp trong nước trong kinh tế ban đêm còn hạn chế (chủ yếu là doanh nghiệp FDI).

"Với kinh nghiệm quốc tế, chúng ta có thể học hỏi tại một số quốc gia, ví như Bắc Kinh có nhiều chính sách đột phá về kinh tế ban đêm như: Khuyến khích các trung tâm thương mại, siêu thị, cửa hàng tiện lợi mở cửa muộn hơn vào ban đêm; Trợ cấp bằng tiền mặt cho các hộ kinh doanh từ 20 giờ đến 6 giờ sáng hôm sau; Các dịch vụ giao thông công cộng được tăng tuyến, tăng thời gian phục vụ trong đêm" - TS Cấn Văn Lực chia sẻ.

Đức Hoài