- Thời gian qua, một số doanh nghiệp có kim ngạch xuất khẩu vào thị trường Mỹ tăng đột biến. Nhiều nhóm mặt hàng đã được Hải quan thống kê có nguy cơ gian lận về xuất xứ.

Tại cuộc họp báo chuyên đề về kết quả và các giải pháp trong công tác đấu tranh gian lận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu ngày 27/12/2019, ông Trần Mạnh Cường - Phó Cục trưởng Cục kiểm tra sau thông quan (Tổng cục Hải quan) cho biết, trong thời gian qua, lợi dụng ưu đãi thuế quan của Việt Nam được hưởng đối với các nước ký kết hiệp định, đã nổi lên vấn đề lợi dụng xuất xứ Việt Nam để được hưởng ưu đãi đối với các hàng hóa xuất khẩu.

Vụ việc cụ thể đã có kết quả kiểm tra tại Công ty TNHH xe đạp Excel. Đây là công ty có 100% vốn đầu tư nước ngoài từ Trung Quốc, thành lập năm 2018. Theo đó, qua kiểm tra đã phát hiện công ty nhập khẩu 100% linh kiện xe đạp, xe đạp điện, xe lướt điện từ Trung Quốc về Việt Nam để lắp ráp đơn giản ở giai đoạn cuối cùng thành sản phẩm hoàn chỉnh.

Các linh kiện nhập khẩu về Việt Nam không trải qua bất kỳ công đoạn gia công sản xuất nào khác và xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ lấy nguồn gốc xuất xứ Việt Nam để được hưởng thuế nhập khẩu ưu đãi do chính phủ Hoa Kỳ dành cho Việt Nam.

“Đối chiếu quy định tại điều 6 thông tư 05/2018/TT-BCT ngày 3/4/2018 Quy định về xuất xứ hàng hóa và điều 9 nghị định 31/2018/NĐ-CP ngày 3/8/2018 quy định chi tiết Luật quản lý ngoại thương về xuất xứ hàng hóa thì các sản phẩm của Công ty này không đủ tiêu chí để xác định là hàng hóa có xuất xứ Việt Nam. Công ty đã thừa nhận hành vi vi phạm của mình”, ông Cường cho biết.

Tổng cục Hải quan đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính với hình thức phạt tiền và xử phạt bổ sung tịch thu toàn bộ tang vật là sản phẩm hoàn chỉnh, các bán thành phẩm và các linh kiện chưa xuất khẩu đang lưu trong kho của Công ty.

Ông Cường cũng cho biết thêm, trong quá trình kiểm tra còn phát hiện công ty này đã thực hiện các thủ tục gian dối để được cơ quan có thẩm quyền (VCCI chi nhành TP.HCM) cấp giấy chứng nhận xuất xứ Việt Nam (C/O Form B). Ngày 11/11/2019 Tổng cục hải quan đã có công văn gửi VCCI chi nhành TP.HCM yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận xuất xứ này. Và VCCI đã thu hồi giấy chứng nhận xuất xứ này.

Để xử lý hành vi vi phạm của doanh nghiệp theo đúng quy định của pháp luật, vì đây là hành vi vi phạm mới có nhiều tình tiết phức tạp chưa có tiền lệ, Cục Kiểm tra sau thông quan đã có nhiều buổi làm việc với Viện kiểm sát nhân dân tối cao và đã nhận được ý kiến từ Viện trong đó thống nhất quan điểm với Tổng cục Hải quan về xác định hành vi vi phạm của Công ty này cũng như các thức xử phạt chính, xử phạt bổ sung và kiến nghị Bộ công thương thông báo các vi phạm của Công ty đến các cơ quan tổ chức có liên quan.

“Ngày 16/12/2019, TCHQ đã có công văn số 7741/TCHQ-KTSTQ về việc thông báo vi phạm hành chính gửi Bộ Công thương (Cục XNK) kiến nghị Bộ công thương thông báo vi phạm của Công ty TNHH Xe đạp Excel đến các cơ quan, tổ chức có liên quan theo thẩm quyền. Tuy nhiên, đến này TCHQ chưa nhận được phản hồi của Bộ Công thương”, ông Cường nói.

Cũng theo ông Cường, từ kết quả xử lý đối với Công ty TNHH xe đạp Excel, các doanh nghiệp còn lại có biểu hiện co cụm chống đối, lấy nhiều lý do như người phiên dịch dịch chưa rõ nội dung cần dịch lại, giám đốc bận phải đi công tác nước ngoài gấp để cố tình không ký các biên bản làm việc, biên bản vi phạm hoặc có dấu hiệu bỏ trốn, tẩu tán tài sản,….

Tiến Vinh