- Do dịch tả lợn châu Phi nên nguồn cung thịt lợn giảm, giá thịt lợn và thực phẩm chế biến từ thịt tăng cao đã làm cho chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 11/2019 tăng 0,96% so với tháng trước - mức tăng cao nhất của chỉ số giá tháng 11 trong 9 năm gần đây.
Bình quân 11 tháng năm 2019, CPI tăng 2,57% so với cùng kỳ năm 2018 - mức tăng bình quân 11 tháng năm 2019 thấp nhất trong 3 năm gần đây.
Giá thịt lợn tăng tác động lên CPI
Theo Tổng cục Thống kê, so với tháng trước, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 9 nhóm hàng tăng giá. Trong đó, hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 2,74%; Đồ uống và thuốc lá tăng 0,2%; Hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,16%; Nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,13%; May mặc, mũ nón và giầy dép tăng 0,12%; Thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,1%; Thuốc và dịch vụ y tế tăng 0,04%; Giáo dục tăng 0,04%; Văn hóa, giải trí và du lịch tăng 0,03%; Có 2 nhóm hàng giảm giá: Giao thông giảm 0,73%; Bưu chính viễn thông giảm 0,09%.
Đưa ra các nguyên nhân làm tăng CPI tháng 11, Tổng cục Thống kê cho biết, do dịch tả lợn Châu Phi tại 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, tính đến ngày 15/11/2019, tổng số lợn tiêu hủy là 5.851,4 nghìn con với tổng trọng lượng 335,7 nghìn tấn, sản lượng lợn hơi xuất chuồng 9 tháng đầu năm 2019 đạt 2,5 triệu tấn, giảm 9%, theo đó, nguồn cung thịt lợn giảm làm cho giá thịt lợn tháng 11/2019 tăng 18,51% so với tháng trước, tác động đến CPI chung tăng 0,78%.
Bên cạnh đó, từ ngày 1/11/2019 giá gas trong nước điều chỉnh tăng 3.500đồng/bình 12kg, tăng 0,99% so với tháng 10/2019 do giá gas thế giới tăng từ mức 427,5USD/tấn lên mức 437,5USD/tấn tăng 10USD/tấn.
Bên cạnh các nguyên nhân làm tăng CPI, Tổng cục Thống kê cho biết, còn có một số nguyên nhân kiềm chế CPI tháng 11, đó là giá xăng, dầu được điều chỉnh giảm ngày 31/10/2019 và tăng vào ngày 15/11/2019, bình quân tháng 11/2019 giá xăng dầu giảm 1,7% so với tháng trước làm giảm CPI chung khoảng 0,07%.
Trong tháng 11, thời tiết chuyển lạnh ở các tỉnh phía Bắc nên nhu cầu tiêu dùng điện giảm làm cho giá điện sinh hoạt giảm 0,91%.
Lạm phát cơ bản tăng 0,3%
Cũng theo Tổng cục Thống kê, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 11 năm 2019 tăng 0,3% so với tháng trước, tăng 2,18% so với cùng kỳ; 11 tháng năm 2019 so cùng kỳ tăng 1,94%.
Bình quân 11 tháng năm 2019 so với cùng kỳ năm trước, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản, điều này phản ánh biến động giá chủ yếu do việc tăng giá lương thực, thực phẩm, giá xăng dầu và yếu tố điều hành giá qua việc điều chỉnh tăng giá dịch vụ y tế và giáo dục gây nên. Mức tăng lạm phát cơ bản từ tháng 1 đến tháng 11 năm nay so với cùng kỳ có biên độ dao động trong khoảng khá hẹp từ 1,82% đến 2,18%, bình quân 11 tháng lạm phát cơ bản ở mức 1,94% cho thấy chính sách tiền tệ vẫn đang được điều hành ổn định.
Không nằm trong rổ tính CPI, nhưng Tổng cục Thống kê cũng cho biết, trong tháng 11, chỉ số giá vàng giảm 0,63%. Theo lý giải của Tổng cục Thống kê, giá vàng trong nước biến động theo giá vàng thế giới, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) công bố biên bản cuộc họp tháng 10 trong đó FED chưa tính tới chính sách hạ lãi suất âm đã tác động đến giá vàng thế giới. Bình quân giá vàng thế giới đến ngày 24/11/2019 giảm 1,65% so với tháng 10/2019. Trong nước, bình quân tháng 11/2019 giá vàng giảm 0,63% so với tháng trước, giá vàng dao động quanh mức 4,1 triệu đồng/chỉ vàng SJC.
Cùng với đó, chỉ số giá đô la Mỹ giảm 0,13%. Theo đó, đồng đô la Mỹ trên thị trường thế giới giảm nhẹ do ảnh hưởng của căng thẳng giữa Mỹ-Trung gia tăng sau các thông tin cho rằng Tổng thống Donald Trump có thể ký một dự luật ủng hộ người biểu tình Hồng Kông. Bên cạnh đó, thị trường thêm bất ổn khi Tổng thống Mỹ Donal Trump tuyên bố sẽ tăng thuế nếu giai đoạn một của thỏa thuận thương mại với Trung Quốc không được ký kết.
Trong nước, lượng dự trữ ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam dồi dào đáp ứng được nhu cầu về ngoại tệ của các doanh nghiệp nhập khẩu, nên tỷ giá giữa VND và USD tháng 11/2019 khá ổn định, giá USD bình quân ở thị trường tự do tháng 11 ở quanh mức 23.227 VND/USD.
Minh Ngọc
