Ngành dệt may Việt Nam: Cơ hội và thách thức từ Hiệp định EVFTA

- Theo các chuyên gia, Hiệp định Thương mại tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA) là cơ hội thuận lợi cho ngành dệt may. Tuy nhiên, song hành với đó là những thách thức về cạnh tranh trên quy mô toàn cầu.

Ngày 2/8, Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Ngành dệt may Việt Nam trước thách thức và cơ hội từ thị trường châu Âu”. Tại đây, những vấn đề có thể gặp phải đối với ngành dệt may khi Hiệp định Thương mại tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA) chính thức có hiệu lực, được nhiều chuyên gia bàn luận.

Hiệp định EVFTA là cơ hội thuận lợi cho ngành dệt may

Dệt may sẽ là ngành hàng được hưởng lợi nhiều nhất khi Hiệp định Thương mại tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA) chính thức có hiệu lực. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp dệt may nào cũng hiểu rõ được những cơ hội mà EVFTA mang lại, cũng như doanh nghiệp cần phải chuẩn bị những gì để có thể chiếm được lợi thế đó.

Đối với riêng ngành dệt may của Việt Nam, đây sẽ là ngành hàng được hưởng lợi nhiều nhất khi Hiệp định Thương mại tự do EVFTA chính thức có hiệu lực thi hành.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Lương Hoàng Thái - Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên - Bộ Công Thương, Hiệp định EVFTA là cơ hội thuận lợi cho ngành dệt may. Bởi thuế quan đối với gần như tất cả mặt hàng dệt may được giảm về 0. Trong đó, 77% dòng thuế được giảm về 0 ngang. Thị trường EU là thị trường lớn, về dệt may EU đứng đầu thế giới, đối với xuất khẩu nước ta EU đứng thứ hai.

Dệt may sẽ là ngành hàng được hưởng lợi nhiều nhất khi Hiệp định Thương mại tự do giữa EU và Việt Nam (EVFTA) chính thức có hiệu lực. Ảnh minh họa

Bên cạnh những cơ hội trên, ông Thái cũng cho rằng, Hiệp định EVFTA sẽ đưa ra cho ngành dệt may nhiều thách thức. Bởi với Hiệp định này, chúng ta bắt buộc là phải cải cách. “Trước đây, với những lợi thế về chi phí lao động và các lợi thế khác, chúng ta đã phát triển rất nhanh, rất mạnh. Nhưng cạnh tranh trong ngành dệt may rất lớn trên quy mô toàn cầu, nhà đầu tư có thể đi từ nước này sang nước khác rất nhanh. Để ngành dệt may phát triển được, chúng ta phải đổi cách kinh doanh từ trước đến nay”, Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên - Bộ Công Thương chia sẻ.

Theo ông Thái, khâu yếu nhất hiện nay của ngành là khâu dệt và nhuộm. Vì vậy, nếu muốn tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu, phải nắm được mấu chốt cơ bản của chuỗi cung ứng đó. Nếu không có sự chuẩn bị tổng thể, sự tham gia của các bộ ngành địa phương, vượt qua thách thức này đối với ngành dệt may, thì việc tận dụng cơ hội rất khó.

Liên quan đến vấn đề này, ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt May Việt Nam cho rằng, Hiệp định EVFTA được ngành dệt may Việt Nam trông chờ từ rất lâu, bởi đây là cơ hội rất tốt cho ngành dệt may Việt Nam.

Theo ông Giang, để đạt được mục tiêu lợi ích mà hiệp định mang lại, các bộ ngành, địa phương cần hoạch định chiến lược phát triển khu doanh nghiệp, phần cung thiếu hụt, chuỗi cung ứng toàn cầu. Đáp ứng yêu cầu các điều khoản hiệp định đưa ra. Đặc biệt với EU, ngành dệt may phải đáp ứng yêu cầu xuất xứ từ vải.

EU là thị trường lớn vô cùng hấp dẫn

Theo bà Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập, đứng từ góc độ ngành dệt may, EU là thị trường lớn vô cùng hấp dẫn.

Bằng chứng theo số liệu của ITC năm 2018, dệt may Việt Nam xuất khẩu sang châu Âu 5,6 tỷ USD. Đây là con số rất lớn, nhưng chỉ chiếm 2,02% tổng nhập khẩu hàng dệt may của châu Âu. Cho thấy dư địa ở thị trường châu Âu rất lớn đối với dệt may Việt Nam.

Xét về nền kinh tế thành viên của EU, Đức, Pháp là những thị trường dệt may truyền thống với Việt Nam. Năm 2018, Đức là thị trường lớn nhất, khoảng hơn 1,5 tỷ; Pháp gần 1,2 tỷ. Xét về thị phần chiếm khoảng hơn 2% tổng nhập khẩu của những nước này.

Bà Trang cho biết, có một số thị trường nhỏ hơn của EU, mặc dù nhu cầu tiêu thụ dệt may của họ thấp hơn hẳn thị trường truyền thống Pháp, Đức, nhưng xét về dư địa, tiềm năng cũng rất lớn. “Nhập khẩu dệt may của nước ta vào thị trường Malta, Bulgaria chưa đến 0,1% tổng nhập khẩu của hai nước này. Điều này cho thấy cơ hội rất lớn, vấn đề là làm thế nào để tiếp cận thị trường này, nâng cao thị phần của chúng ta, cũng như tận dụng được cơ hội từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU”, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập thông tin.

Thông tin về vấn đề này, ông Vũ Đức Giang cũng cho biết, ngành dệt may Việt Nam năm nay đặt mục tiêu xuất khẩu 40 tỷ USD. Thị trường lớn nhất vẫn là thị trường Mỹ chiếm khoảng 42% trong tổng xuất khẩu của dệt may Việt Nam vào các thị trường thế giới. Thị trường thứ hai là EU, chiếm khoảng 21,5% so với mục tiêu đặt ra là 20%. Thị trường thứ ba là Nhật Bản chiếm 19,5%. Thị trường thứ tư là Hàn Quốc chiếm 14% so với mục tiêu đặt ra của ngành. Còn lại các nước khu vực Trung Đông,.. là một trong những thị trường mới của ngành dệt may Việt Nam.

Theo ông Giang, EU vẫn là thị trường có tính chiến lược, trọng điểm lâu dài. Bởi dòng hàng vào EU là dòng hàng có giá trị gia tăng cao hơn một số các nước khác. Bên cạnh đó, EU là một trong những nước mà Việt Nam đã có mối quan hệ từ năm 1992 đến nay, văn hóa đàm phán hợp đồng, hiểu cách đặt những đơn hàng của EU, có những sự hiểu biết và chia sẻ tương đối ổn định hơn, chắc chắn hơn so với một số thị trường khác.

Tuy nhiên, ông Giang cũng thừa nhận rằng, có một vấn đề đáng quan tâm là giá của sản phẩm. “Việt Nam vẫn là một trong những nước cạnh tranh khắc nghiệt so với một số nước khác. Nếu Việt Nam không đặt ra chiến lược tốt, chúng ta sẽ khó tiếp cận vào thị trường các nước EU. Mặc dù xuất khẩu dệt may vào các nước EU chiếm khoảng 21,5%. Tuy nhiên, các lợi thế này sẽ đan xen thách thức vào phần cung thiếu hụt, đây là trọng yếu phát triển để bền vững cho ngành dệt may Việt Nam thời gian tới”, ông Giang chia sẻ.

Minh Ngọc