- Bà Trần Thị Tuyết Hoa xuất thân trong một gia đình trí thức trung lưu miền Trung. Bên nội là con cháu Thuận Thiên Cao Hoàng hậu, mẹ vua Minh Mạng. Bên ngoại thuộc gia đình cụ Hội đồng giàu có nhất thành phố Quy Nhơn.
Hầu hết những năm tháng thơ ấu của bà diễn ra êm đềm tại Huế và Nha Trang nhưng chiến tranh và sự áp bức của chính quyền Ngô Đình Diệm lúc bấy giờ đã khơi lên trong người phụ nữ này sứ mệnh đấu tranh cho tự do và hòa bình.
Bà Tuyết Hoa là một sinh viên Phật tử dấn thân xuống đường đòi bình đẳng tôn giáo dưới thời Ngô Đình Diệm năm 1963. Không chỉ đấu tranh vì tôn giáo, bà còn tham gia vào các hoạt động công tác xã hội và văn hóa vì hòa bình mong xoa dịu nỗi đau của những nạn nhân chiến tranh đồng thời nâng đỡ người dân trong cơn tuyệt vọng từ năm 1965 đến 1975.
Nữ thi sĩ Trần Thị Tuyết Hoa |
Sau chiến tranh, bà tiếp tục tham gia vào các công tác xây dựng đất nước xã hội chủ nghĩa thời hậu chiến, thời kỳ đất nước bị bao vây cấm vận tứ bề từ phương Tây và Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, bà Tuyết Hoa trở thành bào chữa viên nhân dân (luật sư) đầu tiên của thành phố Hồ Chí Minh sau ngày giải phóng. Bà sinh hoạt tích cực trong Hội trí thức yêu nước và là nhà nghiên cứu văn học của Viện Khoa học Xã hội TP Hồ Chí Minh.
Thảm kịch đất nước cũng đã chia cắt gia đình bà bôn khắp mọi chân trời để sinh sống. Từ năm 1990, gia đình bà được đoàn tụ và định cư tại Canada, bà Tuyết Hoa duy trì việc viết lách và nghiên cứu văn học suốt 15 năm nhiều nơi ở Pháp và Hoa Kỳ. Dù đi đến đâu, bà cũng cổ vũ và tổ chức sinh hoạt văn nghệ dân tộc, mong giữ gìn ngọn lửa quê hương nơi xứ người.
Sau nhiều năm rời xa tổ quốc, gia đình bà quay về định cư tại Việt Nam với mong muốn đưa con cháu trở lại phục vụ cho quê hương vào năm 2006.
Để nhìn lại cuộc đời cũng như lưu dấu trải nghiệm về những năm tháng trọng đại và bi hùng của dân tộc, bà Trần Thị Tuyết Hoa đã chắp bút nên cuốn hồi ký Hồi ức Tuyết Hoa - Khi đất nước tôi thanh bình. Cuốn sách là nhãn quan của người đã kinh qua bao biến cố của đất nước và phản ánh chân thực về thân phận người phụ nữ trong chiến tranh.
Dành gần như cả đời mình không ngừng đau đáu cho đợi ích đồng bào, hành trình của bà Trần Thị Tuyết Hoa đã dừng lại ở tuổi 85, từ trần ngày 26/6/2023 tại Hà Nội. Dù con người đã vĩnh viễn nằm xuống nhưng những đóng góp và tinh thần bà để lại sẽ tiếp tục được nối dài.