- Khẳng định những sai phạm về quản lý đất đai tại Đà Nẵng đã diễn ra từ nhiều năm trước chứ không phải do các lãnh đạo đương chức, Thủ tướng nhấn mạnh: “luật pháp không cho phép chúng ta hợp thức hóa cái sai”, nhưng cũng lưu ý việc xử lý “không được ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân".
Chiều 1/11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trả lời chất vấn trực tiếp câu hỏi của một số đại biểu Quốc hội. Trước đó, đại biểu Võ Thị Như Hoa (TP Đà Nẵng) đặt vấn đề về việc thực hiện Kết luận 2852 của Thanh tra Chính phủ về quản lý đất đai tại Đà Nẵng.
Theo kết luận này, thanh tra yêu cầu Đà Nẵng thực hiện hai nội dung lớn: Thứ nhất là thu hồi để sửa lại về thời hạn sử đụng đất trong các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mà chính quyền Đà Nẵng đã cấp phát sai. Thứ hai là thu hồi số tiền 5% và 10% mà chính quyền đã giảm khi cấp giấy chứng nhận trong một số các dự án đền bù, giải tỏa.
Để thực hiện kết luận này, chính quyền Đà Nẵng buộc phải hạn chế quyền của người sử dụng đất bằng cách tạm thời không cho giao dịch chuyển nhượng, xây dựng trên đất. Điều này đã gây ra những ách tắc lớn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của cá nhân và doanh nghiệp cũng như phản ứng quyết liệt trong các buổi tiếp xúc cử tri của đoàn bởi lẽ hầu hết những trường hợp này là những người đã nhận chuyển nhượng, họ không phải là những người đã được giảm 5%,10% đó và đây đang là vấn đề rất nóng của địa phương.
“Tháng 6/2018, đoàn đã có văn bản kiến nghị lên Thủ tướng nhưng đến nay vẫn chưa nhận được phản hồi. Vậy xin hỏi Thủ tướng và Tổng thanh tra Chính phủ, phương án xử lý vấn đề này như thế nào để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc cho người dân và doanh nghiệp?” - đại biểu đoàn TP Đà Nẵng đặt câu hỏi.
Trả lời vấn đề này, Thủ tướng cho biết, kết luận thanh tra đất đai của Đà Nẵng được ban hành từ năm 2012 và thành phố Đà Nẵng đã có nhiều nỗ lực, nhiều cố gắng để thực hiện nội dung kết luận thanh tra, trong đó có việc tập trung khắc phục các sai phạm xảy ra.
“Về cơ bản, Thành phố đã hoàn thành hầu hết các nội dung kết luận thanh tra, chỉ còn 2 vấn đề vướng mắc, đó là xử lý các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp trái Luật Đất đai, thời hạn sử dụng đất, và thứ hai là thu hồi về ngân sách nhà nước khoản tiền 10% mà Thành phố đã giảm trái quy định của pháp luật” - Thủ tướng nói.
Theo Thủ tướng, vấn đề cơ bản của cả 2 việc này là thành phố Đà Nẵng đều đã làm trái luật, tuy nhiên Thủ tướng cũng lưu ý, “những sai phạm này từ nhiều năm trước chứ không phải do các đồng chí đương chức hiện nay".
“Nguyên tắc là đã làm trái pháp luật thì phải khắc phục, sửa sai, luật pháp không cho phép chúng ta hợp thức hóa cái sai, không ai có quyền quyết định trái pháp luật, không ai có thể nói vì vướng mà không thực thi pháp luật” - Thủ tướng khẳng định, nhưng cũng cho biết: “Tất nhiên, chúng ta phải bằng cách tháo gỡ phù hợp với pháp luật, phù hợp thực tiễn, khả thi, không ảnh hưởng đến quyền lợi chính đáng của người dân. Chắc chắn các vị đại biểu Quốc hội cũng ủng hộ Thủ tướng quan điểm này".
Người đứng đầu Chính phủ cho biết, sau khi nhận được văn bản của đoàn đại biểu Quốc hội Đà Nẵng, Thủ tướng đã chỉ đạo Thanh tra Chính phủ, các Bộ, Văn phòng Chính phủ nghiên cứu giải quyết đề nghị của thành phố.
Theo đó, ngày 20/7 vừa qua, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình có cuộc họp với các bộ, ngành thống nhất giao Thanh tra Chính phủ cùng thành phố Đà Nẵng tiến hành rà soát, phân loại từng trường hợp cụ thể về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cũng như các trường hợp miễn, giảm trái pháp luật gây thất thu cho ngân sách nhà nước để có biện pháp giải quyết phù hợp đối với từng trường hợp, bảo đảm đúng pháp luật, khả thi, không làm hại đến quyền lợi chính đáng của nhân dân.
“Thủ tướng sẽ nghe trực tiếp để quyết định vấn đề này trên tinh thần là quan tâm đến quyền lợi chính đáng của người dân mua lại đất. Nhân đây, tôi yêu cầu Thanh tra Chính phủ, Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng, các cơ quan khẩn trương thực hiện nhiệm vụ được giao, thường xuyên cung cấp thông tin cho đoàn đại biểu Quốc hội biết kết quả xử lý” - Thủ tướng nói.
Nếu làm không được thì phải thay đổi công tác cho phù hợp
Một vấn đề khác cũng được Thủ tướng quan tâm trả lời, đó là, trong phiên chất vấn sáng 1/11, đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP. Hồ Chí Minh) đã đặt vấn đề về việc tín nhiệm, đánh giá của đại biểu Quốc hội đối với các thành viên Chính phủ cao thấp khác nhau.
“Dù biết rằng có một số Bộ trưởng đã có nhiều giải pháp để khắc phục những hạn chế, yếu kém từ nhiều năm trước nay bước đầu có hiệu quả, nhưng kết quả lấy phiếu tín nhiệm là một trong những cơ sở quan trọng cho thấy sự thiếu đồng bộ, hiệu quả chưa cao trong thực hiện nhiệm vụ, chức năng của một số thành viên Chính phủ. Từ tình hình đó, tôi đề nghị đồng chí Thủ tướng Chính phủ cho biết Chính phủ có giải pháp gì thực sự mạnh mẽ hơn để bộ máy của Chính phủ, các bộ, ngành hoạt động đều tay, kỷ cương, trách nhiệm, hiệu quả hơn trong nửa nhiệm kỳ còn lại” - bà Quyết Tâm nói.
Trả lời câu hỏi này trong phiên chất vấn buổi chiều cùng ngày, Thủ tướng Chính phủ nhận xét câu hỏi này “rất là lý thú và nói: “Tôi xin nói, năm ngón tay có ngón ngắn ngón dài, nhưng đều nằm trên 1 cổ tay và cổ tay đó đã chụm lại trước sự đoàn kết, nhất trí trong Chính phủ với 30 đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng và 6 đồng chí ở Bộ Chính trị. Có một câu tiếp theo nữa là "trăm dâu đổ đầu tằm", người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trong một số lĩnh vực còn yếu kém".
Về biện pháp, Thủ tướng cho biết phải chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc tốt hơn cả Bộ trưởng và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh. “Một cơ chế, một chính sách nhưng có địa phương, ngành này làm tốt, ngược lại còn có sự trì trệ, sai sót lớn do điều hành gây ra” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng cũng cho rằng, thành viên Chính phủ phải nêu gương tốt hơn, đổi mới phương pháp công tác, nhất là phương pháp nêu gương, kiểm tra các cục, vụ, viện và cán bộ thực hiện đúng quy chế làm việc, chấm dứt tình trạng "trên nóng, dưới lạnh".
Thứ ba là tự rèn luyện, tự học tập, đổi mới sáng tạo, sát dân, sát cơ sở, sát địa phương để không "đuổi gà qua đám giỗ", làm rất sơ sài, vô trách nhiệm, sợ gian khổ.
Cuối cùng, Thủ tướng nhấn mạnh: "Nếu làm không được thì phải thay đổi công tác cho phù hợp".
“Nhân đây, với tâm tư của nhiều vị Bộ trưởng, tôi muốn nói, Chính phủ, Bộ trưởng với tư cách là tư lệnh ngành, nhất là đất nước đông dân như nước ta, gần 100 triệu dân thì điều hành rất phức tạp, rủi ro. Tôi cũng mong các đại biểu Quốc hội rất thông cảm vì anh em phần lớn là nhiệm kỳ đầu” - Thủ tướng chia sẻ.
Xuân Hưng