Thứ trưởng Bùi Văn Ga: Thời gian học đại học tối thiểu là 3 năm

11:26, 01/02/2016
|

"Quy định là 3-4 năm nhưng sinh viên có thể học vượt, bố trí rút ngắn thời gian, không nhất thiết phải  học 4 năm, nhưng 3 năm là tối thiểu, không thể rút ngắn thêm." - Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Bùi Văn Ga nói.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa

Bộ GD&ĐT vừa báo cáo Thủ tướng về việc xây dựng Đề án, đề xuất phương án hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân. Theo đó, thời gian đào tạo đại học (ĐH) dự kiến rút xuống 3-4 năm. Điều này khác với quy định tại khoản 2 Điều 38 Luật Giáo dục quy định từ 4 - 6 năm; Trình độ tiến sĩ được đề xuất 3 - 4 năm, khác với quy định tại khoản 4 Điều 38 Luật Giáo dục quy định từ 2 - 4  năm.

Vì sao lại có sự rút ngắn thời gian đào tạo như trên, GS.TS Trần Công Phong, Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam cho biết, một trong những nhiệm vụ của việc điều chỉnh cơ cấu hệ thống giáo dục quốc dân lần này là tiệm cận dần các trình độ đào tạo của nước ta với các nước trong khu vực và thế giới.

Khi xây dựng Khung cơ cấu hệ thống, Bộ GD&ĐT cũng đã tham khảo thực tiễn tổ chức hệ thống giáo dục của các nước ở châu Âu, Bắc Mỹ, Úc và nhiều nước khác.

Trên thế giới hệ thống giáo dục rất đa dạng. Các nước trong Cộng đồng Châu Âu cũng như các nước ngoài Cộng đồng này hiện đang điều chỉnh cơ cấu hệ thống của nước mình tương thích với tiến trình Bologna. Theo đó kể từ khi học sinh tốt nghiệp THPT (tú tài) thì thời gian đào tạo để đạt trình độ đại học, thạc sĩ và tiến sĩ theo thứ tự là 3 năm, 5 năm và 8 năm.

Thực tế ở Việt Nam đã có một số trường đào tạo và cấp bằng cử nhân trong 3 năm như Trường ĐH Anh Quốc Việt Nam, Trường RMIT Việt Nam. Trường ĐH Việt Đức và Trường ĐH Khoa học và công nghệ Hà Nội (USTH) hiện đang thực hiện đào tạo theo khung châu Âu (tương thích tiến trình Bologna)...

Đề xuất thời gian đào tạo đại học trong cơ cấu hệ thống lần này là định hướng để điều chỉnh khung thời gian đào tạo đại học. Việc thực hiện đương nhiên phải có lộ trình. Ngay cả những nước trong Cộng đồng Châu Âu đến nay cũng không phải tất cả đều theo khung của tiến trình Bologna.

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Bùi Văn Ga cho biết: Trong Nghị quyết 29 về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào tạo đã nói đến vấn đề hội nhập. Như vậy, khung trình độ quốc gia xây dựng phải tương thích với các nước ASEAN và hội nhập quốc tế. Thời gian đào tạo các trình độ cũng tương tự. Hiện nay, nhiều nước áp dụng là tiến trình đào tạo Bologna ở châu Âu (Bologna Process là sáng kiến cải cách giáo dục đại học của các nước châu Âu bắt đầu vào năm 1999) 3 năm, 5 năm và 8 năm (3 năm tốt nghiệp ĐH, 5 năm tốt nghiệp thạc sĩ và 8 năm tốt nghiệp tiến sĩ). Chúng ta cũng cố gắng đưa khung đào tạo không quá dài, để sinh viên không ở trong trường  ĐH quá lâu ảnh hưởng đến xin việc làm, tính kinh tế trong quá trình đào tạo, hiệu quả đào tạo…

"Năng lực trình độ sinh viên cũng tương thích với thế giới. Nhưng chúng ta không rút ngắn thời gian đào tạo ngay lập tức. Chúng ta sẽ từng bước làm việc này. Như khuyến khích xây dựng chương trình mới nằm trong khung thời gian này ví dụ như hai trường ĐH xuất sắc là Việt Đức, Công nghệ cũng đã theo khung này. Với những trường có lịch sử lâu dài thì đang cố gắng để phù hợp với khung trình độ đó." - Thứ trưởng Bùi Văn Ga nói.

Mô tả ảnh.
Ông Bùi Văn Ga. Ảnh: Hồng Vĩnh.

Về chương trình của các trường ĐH Việt Nam sắp tới sẽ điều chỉnh thế nào để có thể đào tạo được theo tiến trình này, Thứ trưởng Bùi Văn Ga cho biết: "Chúng ta phải đảm bảo khối lượng kiến thức tối thiểu của khung trình độ quốc gia. Do đó, sinh viên có thể học các môn khác như giáo dục quốc phòng, triết học Mác Lênin… nhưng lõi kiến thức chuyên ngành không được giảm đi. Bằng chứng là khi áp dụng tín chỉ, nhiều sinh viên đã rút ngắn được thời gian học xuống còn 3 năm. Điều này cho thấy, trong bối cảnh thực tế, sinh viên vẫn có thể rút ngắn được thời gian học nhưng vẫn đảm bảo được chương trình đào tạo. Từ thực tiễn này, các trường có thể điều chỉnh chương trình linh hoạt  hơn để sinh viên không phải học tập quá lâu tại các trường ĐH.

Với các môn bổ sung, các trường có thể thiết kế gọn lại hoặc bố trí thời gian cho phù hợp, hoặc đào tạo xen kẽ. Vì hiện nay, đào tạo tín chỉ chương trình rất mềm dẻo, không cứng nhắc như  đào tạo niên chế. Do đó, người học linh hoạt bố trí thời gian học, các trường cũng thế. Hơn nữa, hiện nay, phương pháp học  cũng không truyền thụ kiến thức như ngày xưa nên người học chỉ học bằng đó thời gian nhưng hiệu quả hơn trước. Tất cả những môn khác vẫn bắt buộc, không bỏ môn nào.

Quy định là 3-4 năm nhưng sinh viên có thể học vượt, bố trí rút ngắn thời gian, không nhất thiết phải  học 4 năm, nhưng 3 năm là tối thiểu, không thể rút ngắn thêm. Nếu rút hơn thì không thể có chất lượng đào tạo. Vì nếu thế, các trường sẽ cắt hết các môn bổ trợ. Do đó, 3 năm là tối thiểu. Sắp tới, các trường xây dựng chương trình mới cố gắng rút bớt thời gian đào tạo.

Luật giáo dục cũng cho các trường tự chủ hoàn toàn, nên việc xây dựng chương trình, chọn giáo trình để dạy là quyền ở các trường. Vì vậy hoàn toàn mềm dẻo. Do đó, Bộ chỉ quản lý chuẩn đầu ra (bằng khung trình độ quốc gia). Hiệu trưởng các trường hoàn toàn có thể lựa chọn chương trình phù hợp. Ngoài ra còn có kiểm định chất lượng giáo dục. Các tổ chức kiểm định sẽ vào cuộc. Hiện chúng ta có 4 trung tâm kiểm định để làm việc này.

 


Ý kiến bạn đọc