- Khi Google gấp rút lao vào cuộc đua đưa trí tuệ nhân tạo (AI) vào các sản phẩm cốt lõi của họ với kết quả đôi khi không mấy ấn tượng thì một vấn đề đã nảy sinh đằng sau đó: các hệ thống cần thiết để cung cấp năng lượng cho các công cụ AI của họ đã làm tăng đáng kể lượng khí thải nhà kính của công ty.

Các hệ thống AI cần rất nhiều máy tính để hoạt động. Các trung tâm dữ liệu cần thiết để vận hành chúng, về cơ bản là những kho chứa đầy thiết bị tính toán mạnh mẽ, tiêu thụ hàng tấn năng lượng để xử lý dữ liệu và quản lý nhiệt lượng mà tất cả các máy tính đó tạo ra.

Kết quả cuối cùng là lượng phát thải khí nhà kính của Google đã tăng 48% kể từ năm 2019, theo báo cáo môi trường hàng năm của gã khổng lồ công nghệ nước Mỹ. Ông lớn công nghệ này đã đổ lỗi cho sự tăng mạnh khí thải nhà kính đó chủ yếu là do “mức tiêu thụ năng lượng của trung tâm dữ liệu và lượng khí thải của chuỗi cung ứng tăng lên”.

Giờ đây, Google đang miêu tả mục tiêu mà họ hướng tới là đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2030 là “cực kỳ tham vọng”. Theo Google, cam kết này có thể bị ảnh hưởng bởi “sự không chắc chắn xung quanh tác động môi trường trong tương lai của AI, vốn rất phức tạp và khó dự đoán”. Nói cách khác, nỗ lực thúc đẩy tính bền vững của công ty – vốn từng bao gồm khẩu hiệu “đừng làm điều xấu” trong quy tắc ứng xử của họ – đã trở nên phức tạp hơn vì AI.

Google, giống như các đối thủ công nghệ khác, đã và đang dồn sức tập trung đầu tư vào AI, được nhiều người coi là cuộc cách mạng công nghệ lớn tiếp theo – một cuộc cách mạng làm thay đổi cách chúng ta sống, cách chúng ta làm việc và tiếp nhận thông tin. Công ty đã tích hợp công nghệ AI tạo sinh Gemini vào một số sản phẩm cốt lõi của mình, bao gồm công cụ Search (Tìm kiếm) và Google Assistant (Trợ lý Google), đồng thời Giám đốc điều hành (CEO) Sundar Pichai đã gọi Google là “công ty ưu tiên AI”.

Nhưng AI cũng có một nhược điểm lớn: các trung tâm dữ liệu ngốn nhiều năng lượng mà Google và các đối thủ Big Tech khác hiện đang chi hàng chục tỷ đô la (USD) mỗi quý để mở rộng nhằm thúc đẩy tham vọng AI của họ.

Để minh họa mức độ đòi hỏi của các mô hình AI so với các hệ thống máy tính truyền thống, Cơ quan Năng lượng Quốc tế ước tính rằng một truy vấn tìm kiếm của Google cần trung bình 0,3 watt giờ điện, trong khi yêu cầu ChatGPT thường tiêu thụ khoảng 2,9 watt giờ. Một nghiên cứu vào tháng 10 của nhà nghiên cứu người Hà Lan Alex de Vries đã ước tính rằng “trường hợp xấu nhất” cho thấy hệ thống AI của Google cuối cùng có thể tiêu thụ lượng điện tương đương với đất nước Ireland mỗi năm, giả sử việc áp dụng AI trên quy mô toàn diện trong phần cứng và phần mềm hiện tại của họ.

“Khi chúng tôi tích hợp AI hơn nữa vào các sản phẩm của mình, việc giảm lượng khí thải có thể gặp khó khăn do nhu cầu năng lượng ngày càng tăng do cường độ tính toán AI cao hơn và lượng khí thải liên quan đến sự gia tăng dự kiến ​​trong đầu tư cơ sở hạ tầng kỹ thuật của chúng tôi”, Google cho biết trong báo cáo vừa được công bố hồi đầu tuần này. Gã khổng lồ công nghệ nói thêm rằng mức tiêu thụ điện của trung tâm dữ liệu hiện đang tăng nhanh hơn mức có thể cung cấp các nguồn điện không có carbon trực tuyến.

Google cho biết họ dự kiến ​​tổng lượng khí thải nhà kính sẽ tiếp tục tăng trước khi giảm khi công ty tìm cách đầu tư vào các nguồn năng lượng sạch, như năng lượng gió và địa nhiệt, để cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu của mình.

Một lượng lớn nước được sử dụng làm chất làm mát cần thiết để ngăn chặn các trung tâm dữ liệu quá nóng cũng là một thách thức về tính bền vững. Google cho biết họ đặt mục tiêu bổ sung 120% lượng nước ngọt tiêu thụ trong các văn phòng và trung tâm dữ liệu của mình vào năm 2030; năm ngoái, nước này chỉ bổ sung 18% lượng nước đó, mặc dù lượng nước này đã tăng mạnh so với mức 6% của năm trước.

Google cũng nằm trong số các công ty đang thử nghiệm các cách sử dụng AI để chống biến đổi khí hậu. Ví dụ: dự án Google DeepMind năm 2019 đã đào tạo mô hình AI về dự báo thời tiết và dữ liệu lịch sử về tuabin gió để dự đoán khả năng sẵn có của năng lượng gió, giúp tăng giá trị của nguồn năng lượng tái tạo cho nông dân. Công ty cũng đã sử dụng AI để đề xuất các tuyến đường tiết kiệm nhiên liệu hơn cho người lái xe bằng Google Maps.

Google cho biết trong báo cáo: “Chúng tôi biết rằng việc mở rộng quy mô AI và sử dụng nó để tăng tốc hành động vì khí hậu cũng quan trọng như việc giải quyết tác động môi trường liên quan đến nó”.