- Nhờ Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA) của Liên minh châu Âu (EU), người dùng iPhone ở 27 quốc gia thành viên EU được phép tải ứng dụng từ các cửa hàng ứng dụng của bên thứ ba, sử dụng trình duyệt không phải Webkit, chọn ứng dụng tài chính của riêng họ để thanh toán không tiếp xúc, thanh toán mua ứng dụng bằng cách sử dụng công ty tài chính bên thứ ba và hơn thế nữa.

Giám đốc phụ trách vấn đề cạnh tranh của Liên minh châu Âu (EU) Margrethe Vestager không hoàn toàn vui mừng với cách Apple và Alphabet phản ứng với một số quy tắc của DMA. Nhận xét của bà Vestager được công bố trong một thông cáo báo chí chính thức vào tuần trước (được trang 9to5Mac chia sẻ lại) cho thấy, EU có thể buộc Apple phải làm cho ứng dụng Ảnh trên iPhone có thể gỡ bỏ được. Tuần trước, bà Vestager đã thảo luận về những gì được cho là Apple và Alphabet không tuân thủ DMA về một số tính năng, trong đó bà đã tuyên bố: "Cách mà Apple và Alphabet thực hiện các quy tắc DMA về “anti-steering” dường như mâu thuẫn với nội dung của luật. Apple và Alphabet vẫn sẽ tính nhiều loại phí định kỳ khác nhau và vẫn hạn chế đối thủ”.

“Anti-steering” là hành vi một công ty ngăn cản các công ty khác khuyến khích khách hàng sử dụng sản phẩm của họ. Ví dụ, một công ty thẻ tín dụng có thể ngăn cản người bán khuyến khích khách hàng sử dụng thẻ của công ty thẻ tín dụng khác. Các điều khoản anti-steering cũng có thể ngăn cản người dùng doanh nghiệp sử dụng các lựa chọn thay thế khác, điều này có thể làm giảm sự cạnh tranh. Theo DMA, các công ty công nghệ không được phép chặn các doanh nghiệp thông báo cho người dùng về các lựa chọn rẻ hơn cho sản phẩm của họ hoặc về các đăng ký bên ngoài cửa hàng ứng dụng.

Bà Vestager cho biết, EU sẽ tiếp tục điều tra khi bà bổ sung thêm nội dung sau: "Theo Điều 6(3) của DMA, những người gác cổng có nghĩa vụ cho phép người dùng dễ dàng gỡ cài đặt ứng dụng và dễ dàng thay đổi cài đặt mặc định. Họ cũng phải để hiển thị màn hình lựa chọn. Cách mà Apple tuân thủ DMA dường như vẫn chưa đáp ứng được các mục tiêu của nghĩa vụ này. Đặc biệt, giới chuyên môn lo ngại rằng, thiết kế hiện tại của màn hình lựa chọn trình duyệt web khiến người dùng cuối không có khả năng đưa ra quyết định đầy đủ thông tin."

Không dừng lại ở đó, Giám đốc phụ trách vấn đề cạnh tranh của EU đưa ra dẫn chứng cụ thể như: các hãng đã không nâng cao mức độ tương tác của người dùng với tất cả các tùy chọn có sẵn. Apple cũng không thể cài đặt một số ứng dụng (một trong số đó là Ảnh) và ngăn người dùng cuối thay đổi trạng thái mặc định của họ (ví dụ: Đám mây), theo yêu cầu bởi DMA." Nhận xét của Vestager về ứng dụng Ảnh của Apple khiến nhiều người ngạc nhiên vì người dùng iPhone có thể dễ dàng tải xuống ứng dụng ảnh của bên thứ ba như Google Photos.

Chuyên gia John Gruber của trang Daring Fireball khá nổi tiếng tin rằng, có thể sẽ có lúc Apple ngừng bán thiết bị của mình ở EU. Thực sự có cơ sở toán học cho đề xuất của ông. Việc không tuân thủ DMA có thể dẫn đến mức phạt lên tới 10% doanh thu hàng năm của Apple trên toàn thế giới, tương đương với mức phạt hơn 38 tỷ USD mà Apple có thể buộc phải nộp đơn. Trong khi đó, doanh số bán hàng tại EU chỉ chiếm 7% doanh thu hàng năm trên toàn thế giới của Apple.

Như vậy, nếu bất kỳ công ty nào bị phát hiện vi phạm DMA, ủy ban có thể phạt tới 10% tổng doanh thu trên toàn thế giới của các công ty công nghệ. Mức phạt này có thể tăng lên 20% trong trường hợp vi phạm nhiều lần.

Apple đã vi phạm các quy tắc của EU. Trong tháng 3 vừa qua, công ty đã bị phạt 1,8 tỷ euro (1,95 tỷ USD) sau khi Ủy ban châu Âu cho biết họ phát hiện ra rằng Apple đã áp dụng các hạn chế đối với các nhà phát triển ứng dụng khiến họ không thể thông báo cho người dùng iOS về các dịch vụ đăng ký nhạc thay thế và rẻ hơn có sẵn bên ngoài ứng dụng.

Cũng trong tháng 3 năm nay, Apple đã thông báo rằng người dùng ở EU sẽ có thể tải xuống ứng dụng từ các trang web thay vì thông qua App Store độc quyền của họ – một sự thay đổi mà Apple đã phản đối trong nhiều năm.

Hải Linh