- Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), gần 40% việc làm trên toàn thế giới có thể bị ảnh hưởng bởi sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), một xu hướng có thể làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng.

Trong một bài đăng mới đây, Giám đốc IMF Kristalina Georgieva đã kêu gọi các chính phủ thiết lập mạng lưới an toàn xã hội và đưa ra các chương trình đào tạo lại để chống lại tác động của AI.

Bà viết được đưa ra trước Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) ở Davos, Thụy Sĩ, đã nói rằng: “Trong hầu hết các kịch bản, AI có thể sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng tổng thể, một xu hướng đáng lo ngại mà các nhà hoạch định chính sách phải chủ động giải quyết để ngăn chặn công nghệ gây thêm căng thẳng xã hội”. Đây là vấn đề sẽ được đặt ở vị trí ưu tiên cao trong chương trình nghị sự của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) lần này.

Bà Georgieva lưu ý rằng khi AI tiếp tục được các nhân viên và các doanh nghiệp chỉnh sửa, phát triển, nó được kỳ vọng sẽ vừa giúp ích vừa gây tổn hại cho lực lượng lao động là con người.

Nhắc lại những cảnh báo trước đây của các chuyên gia khác, Giám đốc IMF Georgieva cho biết tác động dự kiến ​​sẽ được cảm nhận sâu sắc hơn ở các nền kinh tế tiên tiến so với các thị trường mới nổi, một phần vì người lao động cổ trắng được coi là sẽ gặp nhiều rủi ro hơn so với lao động chân tay.

Ví dụ, ở các nền kinh tế phát triển hơn, có tới 60% việc làm có thể bị ảnh hưởng bởi AI. Bà nói, khoảng một nửa trong số đó có thể được hưởng lợi từ cách AI thúc đẩy năng suất cao hơn.

Bà Georgieva trích dẫn phân tích của IMF cho hay: “Đối với nửa còn lại, các ứng dụng AI có thể thực hiện các nhiệm vụ chính hiện do con người thực hiện, điều này có thể làm giảm nhu cầu lao động, dẫn đến lương thấp hơn và giảm tuyển dụng”.

“Trong những trường hợp cực đoan nhất, một số công việc này có thể biến mất.”

Tại các thị trường mới nổi và các quốc gia có thu nhập thấp hơn, dự kiến ​​lần lượt 40% và 26% việc làm sẽ bị ảnh hưởng bởi AI. Các thị trường mới nổi là nói đến những nước như Ấn Độ và Brazil – nơi có tốc độ tăng trưởng kinh tế bền vững, trong khi các nước thu nhập thấp nói đến các nền kinh tế đang phát triển có thu nhập bình quân đầu người ở một mức nhất định như Burundi và Sierra Leone.

“Nhiều quốc gia trong số này không có cơ sở hạ tầng hoặc lực lượng lao động lành nghề để khai thác lợi ích của AI, làm tăng nguy cơ mà ở đó theo thời gian, công nghệ này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng”, bà Georgieva cảnh báo.

Giám đốc IMF cảnh báo thêm rằng việc sử dụng AI có thể làm tăng nguy cơ bất ổn xã hội, đặc biệt nếu những người lao động trẻ hơn, ít kinh nghiệm hơn nắm bắt công nghệ này như một cách giúp tăng sản lượng của họ trong khi những người lao động cấp cao hơn phải vật lộn để theo kịp.

AI đã trở thành chủ đề nóng tại WEF ở Davos năm ngoái khi ChatGPT gây bão trên toàn thế giới. Cơn sốt chatbot, được hỗ trợ bởi AI tổng hợp, đã khơi dậy các cuộc trò chuyện về cách nó có thể thay đổi cách mọi người làm việc trên khắp thế giới nhờ khả năng viết tiểu luận, bài phát biểu, bài thơ và hơn thế nữa.

Kể từ đó, việc nâng cấp công nghệ đã mở rộng việc sử dụng các hệ thống và chatbot AI, khiến chúng trở nên phổ biến hơn và thúc đẩy đầu tư lớn.

Một số công ty công nghệ đã trực tiếp chỉ ra AI là lý do họ đang xem xét lại vấn đề nhân sự.