- Hội nghị “Thành phố thông minh Việt Nam - Châu Á 2023” với chủ đề “Khai thác dữ liệu - Xây dựng thành phố thông minh, phát triển bền vững" vừa chính thức khai mạc vào sáng nay, 29/11 tại Hà Nội.

Sự kiện do UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông và Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ CNTT Việt Nam (VINASA), phối hợp tổ chức. Đây là năm thứ 7 chương trình được tổ chức.

Vietnam - Asia Smart City Summit 2023 với Phiên khai mạc và 9 phiên chuyên đề, với hơn 80 diễn giả, chuyên gia, cùng hơn 1.000 đại biểu là các lãnh đạo, nhà quản lý đến từ 11 nền kinh tế, Bộ và cơ quan ngang bộ; 15 sở, ban, ngành của 18 tỉnh thành phố trên cả nước, và các doanh nghiệp công nghệ, doanh nghiệp ứng dụng, chuyên gia, viện nghiên cứu, các cơ quan thông tấn, báo chí trong nước và quốc tế.

Bên cạnh các phiên hội nghị, gần 30 gian hàng triển lãm giới thiệu các dịch vụ, giải pháp công nghệ xuất sắc phục vụ phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam và khu vực. Chủ tịch UBND Hà Nội Trần Sỹ Thanh và Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng đã tham dự và phát biểu chỉ đạo Hội nghị.

Hà Nội giải bài toán xây dựng thành phố thông minh để phát triển Kinh tế - Xã hội xứng tầm Thủ đô

Với dân số đứng thứ 2 cả nước, Thủ đô Hà Nội có tổng sản phẩm nội địa (GRDP) năm 2022 tăng 8,89%; Tổng thu ngân sách 9 tháng/2023: 305.300 tỷ đồng, tăng 24,6% so với cùng kỳ năm 2022. Công cuộc xây dựng thành phố thông minh (TPTM) cho Hà Nội bước đầu đã có những cơ chế, chính sách cụ thể làm nền tảng: Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 02/9/2019 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Đặc biệt Nghị quyết số 18-NQ/TU ngày 30/12/2022 của Thành ủy về chuyển đổi số, xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Hà Nội cũng đang là địa phương có nhiều khu đô thị được quy hoạch thông minh nhất cả nước 03 khu: Vinhome Ocean Park, Vinhome Smart City, và mới đây nhất là Thành phố thông minh Bắc Hà Nội.

Hà Nội đang chịu áp lực lớn giải bài toán xây dựng TPTM để phát triển Kinh tế - Xã hội xứng tầm Thủ đô. Trong khi Thành phố phải đối mặt với những thách thức không nhỏ như: dân số đông, gia tăng cơ học một cách nhanh chóng; Những vấn đề bất cập do hạ tầng giao thông chưa kịp phát triển để đáp ứng tốc độ đô thị hóa; Ô nhiễm môi trường và các vấn đề liên quan đến cấp/thoát nước, xử lý ngập nước…

Theo báo cáo từ Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội, Thủ đô đang cần giải quyết rất nhiều bài toán liên quan đến dữ liệu số: Dữ liệu thì vừa thiếu, vừa thừa; khai thác dữ liệu khó khăn, chưa có chuẩn kết nối, độ chính xác chưa cao, mô hình thông tin, chiến lược dữ liệu cũng cần được chú trọng đầu tư bài bản hơn. Đây chính là nhiệm vụ cấp thiết trong thời gian tới, trước khi triển khai các giải pháp về phân tích, hỗ trợ quản lý điều hành và xa hơn là khai thác dữ liệu để tạo ra những giá trị kinh tế xã hội mới.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Chủ tịch Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, đối với Hà Nội, Thành phố lựa chọn cách tiếp cận “Xây dựng Thành phố thông minh” bền vững, hành động thực chất vì lợi ích chung trước mắt và vì trách nhiệm mang lại sự lựa chọn tốt nhất cho tương lai. Đặc tính “bền vững” của Thành phố sẽ được thể hiện thông qua những lựa chọn “thông minh”, giải pháp “thông minh”, công nghệ “thông minh”.

“Trước những biến chuyển không ngừng của khoa học, công nghệ, đặc biệt là các ứng dụng công nghệ số và công nghệ khai phá dữ liệu ngày càng hiện diện sâu rộng trong mọi mặt đời sống, khả năng phân tích và khai thác dữ liệu ngày càng cao, chúng tôi hy vọng nội dung Hội nghị với  phiên khai mạc có chủ đề “Khai thác dữ liệu - Xây dựng thành phố thông minh, phát triển bền vững”, với hơn 80 diễn giả đến từ các cơ quan quản lý, các tổ chức, các chuyên gia trong nước và ngoài nước; các khuyến nghị, kinh nghiệm, bài học thực tiễn được chia sẻ, trình bày trong Hội nghị sẽ vô cùng hữu ích đối với Thành phố Hà Nội trong việc lựa chọn và tận dụng các cơ hội để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Thủ đô xanh, an toàn, phát triển nhanh, bao trùm, bền vững; các tỉnh, thành phố, các nhà quản lý, các chuyên gia, các doanh nghiệp tham dự cũng sẽ có thêm góc nhìn mới trong xây dựng thành phố thông minh” - Chủ tịch UBND TP. Hà Nội nói.

Khai thác dữ liệu - Xây dựng Thành phố thông minh, phát triển bền vững

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Huy Dũng đánh giá, sự kiện Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam - Châu Á 2023 đặc biệt hơn khi TP. Hà Nội đồng tổ chức cùng với VINASA. Điều này cho thấy được quyết tâm rất lớn của Lãnh đạo TP. Hà Nội trong việc xây dựng Thủ đô hiện đại, phục vụ tốt hơn nữa cho người dân, doanh nghiệp trên địa bàn thành phố.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng, chủ trương, chính sách phát triển đô thị thông minh đã có, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt một đề án. Việc của chúng ta cần phải làm tiếp theo là triển khai sao cho hiệu quả, bền vững. Trong quá trình theo dõi, đồng hành cùng nhiều địa phương triển khai đô thị thông minh thời gian vừa qua, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng cũng đã nêu ra một số nội dung trao đổi với hội nghị.

Thứ nhất, phát triển TPTM là một quá trình liên tục và lâu dài, do vậy cần tầm nhìn dài hạn, toàn diện và một cách tiếp cận tổng thể, không chỉ tập trung vào khía cạnh công nghệ. Cũng giống như chuyển đổi số, ĐTTM là sự thay đổi về tư duy và nhận thức nhiều hơn.

Thứ hai, phát triển TPTM chính là chuyển đổi số trong phạm vi, quy mô của đô thị nhưng tập trung vào giải quyết các vấn đề, bài toán lớn của đô thị như Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội đã nói một cách khái quát, đó là các bài toán về giao thông, môi trường, năng lượng, xử lý rác thải, bảo đảm an ninh trật tự... Và để đạt được những nội dung này một cách bài bản thì các yếu tố thông minh phải được xác định, tính toán và đưa vào ngay từ khi xác lập quy hoạch đô thị, quy hoạch phát triển thành phố.

Thứ ba, phát triển TPTM chính là một phương thức phát triển và vận hành đô thị hiện đại dựa trên công nghệ số, không phải một tập hợp rời rạc các hệ thống, ứng dụng của các cơ quan chuyên môn do các vấn đề trong đô thị có quan hệ chặt chẽ với nhau.

Thứ tư, phát triển TPTM gắn kết chặt chẽ với quá trình chuyển đổi số tại địa phương, lấy người dân làm trung tâm, người dân vừa là đối tượng phục vụ, vừa là chủ thể tham gia các hoạt động.

Thứ năm, cần coi hạ tầng thông tin đô thị, hạ tầng số và đặc biệt là hạ tầng dữ liệu là một hạ tầng thiết yếu của đô thị, là nền tảng để thông minh hóa các hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng kinh tế -xã hội khác. Một hạ tầng thông tin mạnh, một hạ tầng dữ liệu tốt, thống nhất, an toàn là nền tảng để xây dựng chính quyền số, kinh tế số và xã hội số trong không gian đô thị thông minh.

Ông Trương Gia Bình - Chủ tịch Hội đồng Sáng lập VINASA, chia sẻ thêm: Việt Nam đang có vị thế chính trị lớn trên trường quốc tế, có lợi thế lớn trong trở thành trung tâm phát triển công nghiệp công nghệ cao đặc biệt công nghiệp bán dẫn. Hà Nội đang có vị thế lớn và đứng trước nhiều cơ hội khi là Thủ đô của nước Việt Nam mới. Hà Nội không thể chỉ xây dựng thành phố thông minh cho chính mình mà cần thành trung tâm sản xuất thiết bị thông minh, cung cấp giải pháp thông minh, cung cấp nguồn nhân lực cho các thành phố khác tại Việt Nam và thế giới trở nên thông minh. Hà Nội cần cung cấp không gian rộng mở cho cộng đồng doanh nghiệp công nghệ thông tin sáng tạo, phát triển, để chung tay, đồng hành cùng thành phố trong nhiệm vụ này.

Nhiều kinh nghiệm hợp tác khai thác dữ liệu số, cơ chế thực thi của các đô thị như Jakata - Indonesia, Huế, Đà Nẵng, cũng như từ các đơn vị tư vấn triển khai như: VNPT, Viettel, FPT...  đã được chia sẻ. Rất nhiều các nền tảng, giải pháp thông minh đã được các chuyên gia, lãnh đạo trong nước và quốc tế giới thiệu tại hội nghị như: nền tảng Cloud, giải pháp 5G, sản phẩm AIoT, trợ lý ảo, AI trong y tế, giao thông, di chuyển thông minh đã được giới thiệu.

Từ góc tiếp cận đó, dựa trên nền tảng cơ sở hạ tầng sẵn có cũng như đặc thù của từng đô thị tại Việt Nam, các chuyên gia cho rằng cần có một lộ trình thông minh hóa và phát triển đô thị bền vững, có sức chống chịu cao, gắn việc quản lý, quản trị với việc xây dựng hạ tầng dữ liệu để kết nối liên thông và khai thác hiệu quả.  

Bên lề Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam - Châu Á 2023, còn có các không gian và hoạt động sôi động khác như: Triển lãm các thành tựu và giải pháp chuyển đổi số, xây dựng đô thị thông minh của doanh nghiệp, tổ chức; Các hoạt động kết nối hợp tác, tư vấn triển khai thành phố thông minh…

Sau 5 năm triển khai Quyết định số 950/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030, Việt Nam đã có  48/63 tỉnh, thành phố đang triển khai đề án phát triển đô thị thông minh.

Tới thời điểm này, đã có hơn 40 địa phương đã triển khai IOC cấp tỉnh, và gần 100 IOC cấp huyện. Các đô thị hiện tại triển khai phát triển hệ thống IOC và các tiện ích đô thị thông minh, dịch vụ thông minh, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực giao thông (giám sát trật tự, an toàn giao thông), y tế thông minh, giáo dục thông minh, phát triển các ứng dụng cảnh báo.

Phạm Lê