- Tại Hội thảo thúc đẩy Chuyển đổi số các cơ quan báo chí, xuất bản do Liên Hiệp các Hội Khoa học và kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) chủ trì với sự phối hợp của Viện sáng tạo và Chuyển đổi số vừa diễn ra sáng nay, 27/10, các đại biểu đều đồng tình với nhận định, chuyển đổi số báo chí đã trở thành một xu thế tất yếu không thể thay đổi…

Chuyển đổi số được coi là xu thế tất yếu của báo chí thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Trên thế giới, sự tiên phong và thành công trong việc thực hiện chuyển đổi số, đưa mô hình đưa tin truyền thống sang nhiều định dạng mới bắt nhịp với xu hướng chuyển đổi số, và không những giữ chân được độc giả cũ mà còn thu hút được nhiều độc giả mới trong bối cảnh bùng nổ thông tin, nhiều thách thức cạnh tranh từ các mạng xã hội.

Ở Việt Nam, nhờ việc thích ứng và có những bước chuyển mình trong bối cảnh chuyển đổi số, không ít báo mạng điện tử tại Việt Nam đã nhanh chóng tạo được sức hút với bạn đọc, đồng thời cho thấy khả năng truyền tải thông tin một cách nhanh chóng và và đa dạng. Nhiều tác phẩm báo chí ứng dụng công nghệ số và dữ liệu tạo nên tính tương tác hai chiều với độc giả, lôi cuốn và tạo cảm giác gần gũi với bạn đọc. Việc chuyển đổi số tại các cơ quan báo chí cũng hỗ trợ rất nhiều cho các nhà báo, phóng viên, thuận lợi hơn trong việc thu thập thông tin, tiến hành phân tích dữ liệu, sản xuất nội dung...

Nhằm thực hiện hiện thực hoá Quyết định 348/QĐ-TTg của Thủ tướng về chiến lược chuyển đổi số báo chí đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Hội thảo thúc đẩy Chuyển đổi số các cơ quan báo chí, xuất bản được tổ chức nhằm mục đích nhìn nhận các chuyển biến trong xu hướng chuyển đổi số báo chí, đánh giá những thuận lợi, khó khăn trong quá trình CĐS và đề ra các giải pháp nhằm thúc đẩy các hoạt động chuyển đổi số các cơ quan báo chí, xuất bản.

Phần tham luận chính của các chuyên gia tại hội thảo đã đề cập đa dạng các vấn đề từ thách thức và cơ hội của chuyển đổi số báo chí, các xu hướng phát triển của báo chí và xuẩn bản số, mô hình toà soạn hội tụ trong xu thế mới, cho đến những hoạt động tạo ra mô hình kinh doanh mới với sự phát triển báo chí và xuất bản sử dụng công nghệ số và phân tích dữ liệu, cũng như những tiến bộ về công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) trong sản xuất và sáng tạo nội dụng cho báo chí và xuất bản.

Bàn về Chuyển đổi số và tương lai kinh doanh báo chí, ông Hoàng Nguyên Vân, Phó viện trưởng, Viện Sáng tạo và Chuyển đổi số đã mô tả các mô hình tạo ra doanh thu, cũng như kinh doanh mới dựa trên dữ liệu và phân tích dữ liệu, và các mô thức sinh ra giá trị kinh tế cho báo chí số.

Theo đó, thách thức mà mô hình kinh doanh báo chí truyền thống hiện giờ phải đối mặt đó là doanh thu quảng cáo báo chí giảm dần qua các năm. Xu hướng chuyển đổi doanh thu từ quảng cáo sang subcriptions đã rất rõ nét.

The New York Times là một ví dụ. Từ năm 2011 đến năm 2022, doanh thu của tờ báo này từ Digital Subcriptions tăng liên tục, chiếm tỷ trọng lớn nhất trong doanh thu, tới 42%. Từ kinh nghiệm của các tòa soạn báo đã ứng dụng công nghệ, số hóa thành công, để thích ứng và phát triển, các tòa soạn báo cần tập trung phát triển thế mạnh cốt lõi, tăng cường khả năng thích ứng, linh hoạt và xây dựng mô hình doanh thu mới. Việc triển khai, áp dụng ứng dụng công nghệ 4.0 như Bigdata, AI sẽ giúp tập trung vào dữ liệu và cá nhân hóa người dùng, từ đó tăng doanh thu, tăng lượng tiếp cận, giảm chi phí vận hành, đem tới sự hài lòng và trung thành từ phía độc giả. Những yếu tố này giúp tăng giá trị thương hiệu và sức cạnh tranh.

Tại hội thảo, chia sẻ về ứng dụng Công nghệ AI trong sản xuất tin và nội dung, ông Phạm Vũ Minh Tú, đến từ Học Viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông cũng đã đưa ra những ví dụ minh hoạ, cho thấy một trong những ưu việt của công nghệ AI trong sản xuất nội dung nhanh, sinh động trong các hoạt động tạo nội dung cho tin tức và báo chí số.

Theo đó, nhu cầu tự động tạo tin tức đang ngày càng tăng lên. Sự phát triển của trí tuệ nhân tạo, xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP), máy học và khai phá dữ liệu đã giúp tự động tạo ra các bài báo với tốc độ nhanh và chính xác hơn. Điều này đỏi hỏi cần có phần mềm tự động hóa quá trình sản xuất tin tức và video một cách nhanh chóng, tiết kiệm chi phí, giảm bớt các chi phí như thuê nhân viên, dịch vụ sản xuất cũng như đầu tư vào các công cụ sản xuất đắt tiền.

Sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo để tự động sản xuất nội dung đem lại độ chính xác cao, đa dạng hóa các mẫu tin tức và video khác nhau, tăng tính đa dạng và chất lượng của nội dung. Khi nội dung được tạo ra liên tục và đa dạng hơn, sẽ giúp tăng tính tương tác và tăng doanh số cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong lĩnh vực tiếp thị và quảng cáo.

Có thể nói, các báo cáo, tham luận cũng như chia sẻ trong buổi hội thảo đã phản ánh các góc nhìn khác nhau về điều kiện thuận lợi triển khai thực hiện chuyển đổi số cơ quan báo chí. Đồng thời, nhiều ý kiến tâm huyết đã đưa ra giải pháp nền tảng hỗ trợ, thúc đẩy CĐS các cơ quan báo chí, xuất bản trong thời gian tới.

Phạm Lê