- Mô hình Dịch vụ tội phạm mạng đang làm bùng lên làn sóng các cuộc tấn công phá hoại quy mô lớn…

Fortinet vừa công bố các dự đoán từ đội ngũ nghiên cứu thông tin về mối đe dọa mạng toàn cầu của FortiGuard Labs về bối cảnh mối đe dọa trong 12 tháng tới và xa hơn. Từ các cuộc tấn công sử dụng Dịch vụ tội phạm mạng (CaaS) đang phát triển nhanh chóng đến các vi phạm mới nhắm vào các mục tiêu phi truyền thống như thiết bị mạng biên hoặc thế giới trực tuyến, số lượng, sự đa dạng và quy mô của các mối đe dọa mạng sẽ khiến đội ngũ an ninh luôn trong tình trạng cảnh giác cao độ vào năm 2023 và những năm sau đó.

Theo ông Derek Manky, Giám đốc Chiến lược An ninh mạng và Nghiên cứu Mối đe dọa toàn cầu của FortiGuard Labs, khi kết hợp với các phương thức tấn công APT, tội phạm công nghệ cao đang tìm cách vũ khí hóa các công nghệ mới ở quy mô lớn nhằm gây ra nhiều phá hoại và gián đoạn hơn. Chúng đang không chỉ nhắm vào bề mặt tấn công truyền thống mà cả bên ngoài và bên trong môi trường mạng truyền thống.

“Tất cả những điều này đồng nghĩa với việc rủi ro trên không gian mạng tiếp tục leo thang và các Giám đốc An ninh thông tin (CISO) cần phải nhanh nhạy và bài bản giống như đối thủ. Các tổ chức sẽ dễ dàng chủ động hơn trong việc phòng thủ trước các cuộc tấn công này với một nền tảng an ninh mạng được tích hợp trên toàn bộ các hệ thống mạng, thiết bị đầu cuối và đám mây để thu thập thông tin về mối đe dọa mạng tự động và cần ứng phó, cùng với năng lực phát hiện và phản ứng theo hành vi ở cấp độ nâng cao” - ông Derek Manky nói.

Dưới đây là những điểm nổi bật của các dự đoán.

Thành công của RaaS là những gì được dự đoán sắp xảy ra với CaaS

Từ thành công của tội phạm mạng với Dịch vụ cung cấp Mã độc tống tiền - Ransomware-as-a-Service (RaaS), ngày càng nhiều các phương thức tấn công mới sẽ trở nên sẵn có dưới dạng dịch vụ thông qua thị trường web đen, và ngày càng thúc đẩy sự bành trướng đáng kể của xu hướng Dịch vụ tội phạm mạng Cybercrime-as-a-Service (CaaS).

Ngoài việc kinh doanh các mã độc tống tiền và các dịch vụ cung cấp Mã độc - Malware as a-Service khác, các dịch vụ theo yêu cầu mới sẽ sớm phát triển. CaaS là một kiểu mô hình kinh doanh hấp dẫn đối với các tác nhân xấu trên mạng.

Với nhiều cấp độ kỹ năng khác nhau, chúng có thể dễ dàng tận dụng các dự án “chìa khóa trao tay” mà không cần đầu tư thời gian và nguồn lực trước đó để thiết lập kế hoạch tấn công đặc biệt của riêng mình. Ngoài ra đối với những tên tội phạm mạng dày dạn kinh nghiệm, việc tạo ra và bán các danh mục tấn công dưới dạng dịch vụ mang lại thu nhập cực kỳ đơn giản, nhanh chóng và dễ dàng lặp lại.

Trong tương lai, các dịch vụ CaaS được đăng ký dài hạn có thể mang đến các nguồn doanh thu bổ sung vô cùng tiềm năng. Ngoài ra, các tác nhân mối đe dọa cũng sẽ bắt đầu tận dụng các phương thức tấn công mới đang phát triển như deepfakes, từ đó kinh doanh các video và bản ghi âm này cũng như các thuật toán liên quan rộng rãi hơn để kiếm tiền.

Một trong những phương pháp quan trọng nhất để chống lại những xu hướng phát triển này là đào tạo và nâng cao nhận thức về an ninh mạng. Trong khi nhiều tổ chức đã cung cấp các chương trình đào tạo bảo mật cơ bản cho nhân viên, các đơn vị còn lại nên cân nhắc việc bổ sung các mô-đun đào tạo mới về việc phát hiện các phương thức tấn công đang ngày càng biến hóa ví dụ như các mối đe dọa ứng dụng công nghệ AI.

Mô hình Dịch vụ do thám thông tin (Reconnaissance-as-a-Service) có thể khiến các cuộc tấn công mạng trở nên hiệu quả hơn

Một khía cạnh khác của đặc điểm tổ chức bài bản của tội phạm mạng khiến các chiến lược tấn công trở nên hiệu quả hơn như thế nào có liên quan đến tương lai của hoạt động do thám thông tin. Khi các cuộc tấn công có mục tiêu rõ ràng hơn, các tác nhân đe dọa có thể sẽ thuê các "thám tử" trên những trang web đen để thu thập thông tin tình báo về một mục tiêu cụ thể trước khi tiến hành một cuộc tấn công.

Tương tự như việc người ta thuê một thám tử tư để điều tra thông tin, các dịch vụ Do thám thông tin có thể hỗ trợ xây dựng các bản thiết kế tấn công có chủ đích, bao gồm các thông tin như cơ chế an ninh của tổ chức, đội ngũ bảo mật trọng yếu, số lượng máy chủ mà họ có, các lỗ hổng an ninh bên ngoài đã biết và thậm chí các thông tin đã bị xâm phạm để rao bán, hoặc hơn thế nữa, để giúp tội phạm mạng thực hiện một cuộc tấn công có mục tiêu rõ ràng hơn và hiệu quả cao hơn. Đối với các cuộc tấn công áp dụng mô hình CaaS, việc ngăn chặn đối thủ sớm hơn trong quá trình do thám thông tin sẽ vô cùng quan trọng.

Nhử mồi tội phạm mạng bằng kỹ thuật đánh lừa (deception technology) là một giải pháp hữu ích giúp không chỉ chống lại RaaS mà còn cả CaaS ở giai đoạn do thám thông tin. Công nghệ Đánh lừa tấn công kết hợp với dịch vụ phòng chống rủi ro kỹ thuật số (DRP) có thể giúp các tổ chức hiểu rõ được kẻ thù và chiếm được ưu thế.

Thúc đẩy hành vi rửa tiền từ công nghệ Tự động hóa tạo ra LaaS

Để phát triển các tổ chức tội phạm mạng, những kẻ cầm đầu và các chương trình liên kết hợp tác đã sử dụng những “con la chở tiền” (money mule) giúp rửa tiền một cách vô tình hoặc cố ý. Việc xáo trộn tiền thường được thực hiện thông qua các dịch vụ chuyển khoản ẩn danh hoặc thông qua hoạt động trao đổi tiền điện tử để tránh bị phát hiện.

Việc thiết lập các chiến dịch tuyển dụng “con la chở tiền” trước đây là một quá trình tốn rất nhiều thời gian bởi những kẻ cầm đầu các nhóm tội phạm mạng đã phải cố gắng rất nhiều để tạo ra các trang web cho các tổ chức giả mạo và danh sách việc làm theo đó để khiến doanh nghiệp của chúng trông có vẻ hợp pháp.

Những tên tội phạm mạng sẽ sớm bắt đầu sử dụng máy học (ML) để nhắm mục tiêu tuyển dụng, giúp chúng xác định tốt hơn những “con la” tiềm năng đồng thời giảm thời gian tìm kiếm những đối tượng này. Các chiến dịch sử dụng “con la chở tiền” thông thường sẽ được thay thế bằng các dịch vụ tự động hóa, chuyển tiền qua các lớp giao dịch tiền ảo, khiến quá trình rửa tiền nhanh hơn và khó theo dõi hơn.

Dịch vụ rửa tiền (LaaS) có thể nhanh chóng trở thành xu hướng chủ đạo như một phần trong danh mục CaaS đang phát triển. Đối với các tổ chức hoặc cá nhân trở thành nạn nhân của loại tội phạm mạng này, việc chuyển đổi sang tự động hóa đồng nghĩa với việc hành vi rửa tiền sẽ khó theo dõi hơn, làm giảm cơ hội thu hồi các khoản tiền bị đánh cắp.

Thành phố ảo và thế giới trực tuyến là những bề mặt tấn công mới đối với tội phạm mạng

Vũ trụ ảo - Metaverse đang làm nảy sinh những trải nghiệm mới, nhập vai hoàn toàn trong thế giới trực tuyến, và các thành phố ảo nằm trong những yếu tố đầu tiên xâm nhập vào phiên bản mới này của mạng internet với công nghệ thực tế ảo tăng cường. Các nhà bán lẻ thậm chí còn tung ra những sản phẩm kỹ thuật số sẵn có để kinh doanh trong các môi trường thế giới ảo này.

Trong khi các điểm đến trực tuyến mới mở ra một thế giới đầy tiềm năng, điều này cũng mở ra cánh cửa đối với xu hướng gia tăng chưa từng có của tội phạm mạng trong những lãnh thổ chưa được khám phá. Ví dụ: ảnh đại diện của một cá nhân về cơ bản là một cổng tiếp cận thông tin nhận dạng cá nhân (PII), khiến người đó trở thành mục tiêu chính của những kẻ tấn công.

Bất kể mô hình làm việc từ xa, học tập từ xa hay trải nghiệm nhập vai từ bất cứ đâu, khả năng hiển thị, bảo vệ và giảm thiểu rủi ro theo thời gian thực là rất cần thiết với tính năng phát hiện và phản ứng điểm cuối (EDR) nâng cao nhằm kích hoạt tính năng phân tích, bảo vệ và khắc phục theo thời gian thực.

Thương mại hóa mã độc Wiper sẽ gây ra nhiều cuộc tấn công phá hoại hơn

Mã độc Wiper đang có một sự trở lại mạnh mẽ vào năm 2022, với việc những kẻ tấn công giới thiệu các biến thể mới của phương pháp tấn công đã tồn tại hàng thập kỷ này. Theo báo cáo Toàn cảnh Mối đe dọa Toàn cầu nửa đầu năm 2022 của FortiGuard Labs, đã có sự gia tăng của mã độc xóa sạch ổ đĩa kết hợp với cuộc chiến ở Ukraine, nhưng phần mềm này cũng đã được phát hiện ở 24 quốc gia khác, không chỉ ở châu Âu.

Xu hướng gia tăng về mức độ phổ biến của mã độc này trở nên đáng báo động vì đây có thể chỉ là khởi đầu của một thứ gì đó gây tàn phá nặng nề hơn. Bên cạnh thực tế hiện nay về việc các tác nhân mối đe dọa kết hợp một con sâu máy tính với mã độc wiper, thậm chí cả mã độc tống tiền ransomware để tối đa mức độ ảnh hưởng, mối lo ngại trong tương lai còn là việc thương mại hóa mã độc wiper cho những tên tội phạm mạng.

Sử dụng giải pháp inline sandboxing ứng dụng công nghệ AI là một khởi đầu tốt để phòng thủ trước các mối đe dọa tinh vi từ mã độc tống tiền ransomware và mã độc wiper. Điều này hỗ trợ khả năng bảo vệ theo thời gian thực trước các cuộc tấn công đang phát triển vì giải pháp này có thể đảm bảo chỉ các tệp dữ liệu an toàn được gửi đến các điểm cuối nếu được tích hợp với nền tảng an ninh mạng.

Phạm Lê