- Tại trụ sở hình phi thuyền của Apple ở Cupertino, California, các kỹ sư đang nghiên cứu và thử nghiệm rất nhiều nguyên mẫu thiết bị có thể thành công một ngày nào đó như đã từng với iPhone. Thậm chí, tương lai của Apple nhiều khả năng sẽ là phần doanh thu ngày càng tăng và phần lợi nhuận sẽ còn lớn hơn đến từ mảng dịch vụ chứ không đến từ bất kỳ sản phẩm nào.
Vẫn tiếp tục thay đổi thế giới?
Đó là lời khẳng định của Giám đốc điều hành (CEO) Apple Tim Cook khi hãng này báo cáo thu nhập hàng quý vào ngày 28/7 vừa qua sau 15 năm kể từ lần đầu ra mắt iPhone. Khi thị trường điện thoại thông minh trên toàn thế giới đã dần “chín”, vai trò thống trị của iPhone đối với vận may của Apple đang giảm dần thì đã đến lúc Apple cần thay đổi.
 |
Thực tế đã chứng minh, sau một thập kỷ rưỡi mở rộng, thị trường điện thoại thông minh toàn cầu đã chững lại. Công ty dữ liệu IDC dự báo, thị trường này sẽ không tăng trưởng trong bốn năm tới. Theo Kantar, một công ty nghiên cứu, mặc dù ở Mỹ, iPhone chiếm gần một nửa doanh số bán điện thoại thông minh, nhưng ở châu Âu, iPhone chiếm hơn 1/4. Mặc dù iPhone vẫn có dư địa để tăng trưởng, nhưng những năm tăng trưởng hàng năm với tốc độ “tên lửa” đã qua.
Apple đã thu về doanh thu mới với các thiết bị khác. AirPods trở thành “người dẫn đầu” thị trường về tai nghe thông minh và Apple Watch là sản phẩm thành công nhất của loại hình thiết bị đeo thông minh. Năm ngoái, "thiết bị đeo" và các phụ kiện gia đình đã đóng góp 1/10 doanh thu của Apple.
Vào năm 2023, hãng dự kiến sẽ tung ra tai nghe thực tế tăng cường đầu tiên của mình, một công nghệ mà ông Cook đã mô tả là “sâu sắc”. Apple đang sản xuất phần mềm cho ô tô và một ngày nào đó có thể sẽ chế tạo phần còn lại của chiếc xe. Một số người trong hãng dự đoán rằng, những nỗ lực của họ trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe cuối cùng sẽ được xếp vào hàng những đóng góp lớn nhất của Apple.
Tuy nhiên, khi ấp ủ có nhiều tiện ích để bán cho nhiều người hơn, Apple đang song song áp dụng một chiến lược khác. Cho đến nay, có khoảng 1,8 tỷ thiết bị của Apple đang được sử dụng bởi một số người tiêu dùng giàu có nhất thế giới. Giờ đây, họ đang bán quyền “truy cập” những khách hàng này cho các công ty khác và thuyết phục những người sở hữu thiết bị của họ đăng ký dịch vụ của chính họ.
Thúc đẩy các nhà đầu tư nghĩ về hãng như công ty dịch vụ
Mặc dù hiện tại, thị trường coi Apple như một công ty kinh doanh phần cứng nhưng Apple dường như đang thúc đẩy các nhà đầu tư nghĩ về hãng như một công ty dịch vụ. Điển hình là Apple đã chủ động tiết lộ trong những năm gần đây về số lượng thiết bị "đang hoạt động" ước tính của mình. Ông Cook gần đây đã tuyên bố rằng việc tích hợp các dịch vụ của Apple với phần cứng và phần mềm là “trung tâm của công việc và triết lý của chúng tôi”.
Ngay sau đó, Apple thậm chí có thể bán phần cứng của mình trên cơ sở đăng ký dịch vụ. Vào tháng 3/2022, Bloomberg đưa tin rằng Apple đang thực hiện kế hoạch đăng ký iPhone, nghĩa là cung cấp các bản iPhone mới thường xuyên với một khoản phí hàng tháng.
Phần cứng có thể sẽ luôn là mảng kinh doanh chính của Apple. Hãng thậm chí có thể có một số dự án bí mật trong trụ sở tại Cupertino để biến thành một “cú hit” giống iPhone khác. Với gần 2 tỷ thiết bị Apple đang được lưu hành, Apple có một cơ hội lớn và mới chỉ được khai thác một phần để bán những sản phẩm và dịch vụ đi kèm.
Người tiêu dùng chắc chắn sẽ tiếp tục mua các thiết bị sáng bóng của Apple. Kể từ bây giờ, họ sẽ không chỉ có được những thiết bị mới mà còn cả những dịch vụ đi kèm của Apple. Tháng 11/2021, Apple đã tung ra một sản phẩm đăng ký cho các công ty nhỏ là có tên Apple Business Essentials, cung cấp hỗ trợ công nghệ, quản lý thiết bị... Vào tháng 6/2022, hãng đã công bố dịch vụ “mua ngay, trả sau”.
Apple tuyên bố có tổng cộng 860 triệu đăng ký trả phí đang hoạt động, nhiều hơn gần 1/4 so với một năm trước. Trong quý gần đây nhất, tỷ suất lợi nhuận gộp của Apple trên các sản phẩm của mình là 35%, trong khi trên mảng dịch vụ là 72%. Năm 2021, mảng dịch vụ chiếm 19% doanh thu của Apple nhưng chiếm 31% tổng lợi nhuận.
Tương lai của dịch vụ lên ngôi
Mảng dịch vụ năm ngoái đã mang lại cho hãng 68 tỷ USD doanh thu, tương đương 19% tổng doanh thu, cao gấp đôi so với năm 2015. Trong quý gần đây nhất, thị phần của mảng này thậm chí còn cao hơn, ở mức 24%. Apple không đưa ra phân tích nguồn tiền đến từ đâu, nhưng phần lớn nhất được cho là từ phí thu được ở cửa hàng ứng dụng App Store. Và theo nhận định của công ty cung cấp dữ liệu Sensor Tower, có lẽ lên tới 25 tỷ USD vào năm 2021.
Phần doanh thu lớn thứ hai có lẽ là khoản thanh toán từ Google, để có quyền trở thành công cụ tìm kiếm mặc định của các thiết bị Apple. Con số này là 10 tỷ USD vào năm 2020 và các nhà phân tích tin rằng con số hiện tại là gần 20 tỷ USD. Mảng doanh nghiệp quảng cáo đang phát triển nhanh của Apple - chủ yếu bán quảng cáo tìm kiếm trong cửa hàng ứng dụng - sẽ mang lại gần 7 tỷ USD trong năm nay, theo eMarketer, một công ty nghiên cứu khác.
Phần doanh thu lớn khác của Apple đến từ một loạt các dịch vụ như lưu trữ đám mây iCloud, Apple Music và bảo hiểm Apple Care cùng các dịch vụ gần đây hơn như Apple TV+, Apple Fitness, Apple Arcade và Apple Pay chiếm phần còn lại. Các dịch vụ mới cũng liên tục được hãng tung ra.
Theo đánh giá của chuyên gia Erik Woodring thuộc hãng Morgan Stanley, mô hình kinh doanh của Apple “đang phát triển từ tối đa hóa tăng trưởng đơn vị thành tối đa hóa khả năng kiếm tiền từ cơ sở cài đặt”. Ông lập luận rằng, việc đẩy mạnh hơn nữa lĩnh vực dịch vụ có thể giúp tăng thêm 1.000 tỷ USD vào giá trị vốn hóa thị trường vốn đã ở mức 2.600 tỷ USD của hãng.
Hoàng Thanh
