- Mỹ đòi Thổ Nhĩ Kỳ phải hủy bỏ toàn bộ hoạt động mua bán liên quan đến hệ thống phòng thủ tên lửa tối tân S-400 của Nga và thay vào đó mua hệ thống tên lửa Patriot của Mỹ. Nga đã bàn giao các tên lửa S-400 cho Ankara từ tháng Bảy năm 2019 và các hoạt động lắp đặt, triển khai đang diễn ra, các nguồn tin tiết lộ.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus hôm qua (20/4) tuyên bố Mỹ tiếp tục phản đối mạnh mẽ việc Thổ Nhĩ Kỳ mua và và thực hiện triển khai các tên lửa S-400 của Nga, nói rằng điều đó có thể dẫn đến các biện pháp trừng phạt nhằm vào đồng minh NATO của họ theo Luật chống lại các đối thủ của Mỹ thông qua các lệnh trừng phạt (CAATSA).

"Chúng tôi tiếp tục nhấn mạnh ở cấp độ cao nhất rằng các giao dịch liên quan đến S-400 sẽ là mục tiêu trong luật trừng phạt CAATSA của chúng tôi và vấn đề đó vẫn là một cản trở chính trong mối quan hệ song phương giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ cũng như trong NATO. Chúng tôi tin tưởng rằng Tổng thống Erdogan và các quan chức cấp cao của ông này đã hiểu được lập trường của chúng tôi”, phát ngôn viên Ortagus nhấn mạnh trong tuyên bố được phát đi qua email.

Trong khi đó, theo một quan chức cấp cao giấu tên của Thổ Nhĩ Kỳ, do phải tập trung toàn lực vào chống lại đại dịch COVID-19, Thổ Nhĩ Kỳ đã phải hoãn kế hoạch triển khai hệ thống phòng không S-400. Tuy nhiên, ông này nhấn mạnh, Thổ Nhĩ Kỳ chỉ hoãn chứ không phải hủy bỏ kế hoạch triển khai tên lửa S-400 mới.

"Không có sự thoái lui trong quyết định kích hoạt hệ thống S-400 nhưng vì COVID-19, kế hoạch đáng ra sẵn sàng trong tháng Tư sẽ bị trì hoãn”, vị quan chức giấu tên của Thổ Nhĩ Kỳ cho hay.

Trước đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan tuyên bố sẽ đưa hệ thống S-400 vào trực chiến kể từ tháng Tư này. Với khẳng định mới của một quan chức cấp cao của Ankara, có vẻ Thổ Nhĩ Kỳ vẫn quyết tâm triển khai hệ thống S-400 và đây là ác mộng đối với Mỹ.

Sau khi Nga và Thổ Nhĩ Kỳ ký hợp đồng S-400, Mỹ và các đồng minh phương Tây không giấu nổi sự lo lắng và đã tìm mọi cách để phá hợp đồng này. Giới chức NATO và Mỹ tin rằng, nếu hợp đồng S-400 giữa Moscow và Ankara thành công thì đây sẽ là cơ hội mở đường cho Nga tiếp cận, tìm hiểu về các thiết bị chiến tranh của phương Tây, đặc biệt là các chiến đấu cơ hàng đầu F-35 của Mỹ.

Việc Ankara theo đuổi S-400 của Nga đã trở thành một trong những nguyên nhân chính gây ra mối quan hệ chia rẽ và mâu thuẫn sâu sắc giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ. Giới chức Mỹ liên tục đe dọa và cảnh cáo Ankara về hậu quả nếu cứ nhất quyết mua S-400 của Nga. Mỹ đe dọa trừng phạt Ankara và không bán những chiếc chiến đấu cơ F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ nếu nước này có trong tay những hệ thống tên lửa S-400.

Tuy nhiên, Mỹ đã phải thất vọng trước sự quyết tâm và cứng rắn của Thổ Nhĩ Kỳ.

S-400 Triumph là thế hệ tên lửa chiến thuật hiện đại nhất của Nga và cũng là một trong những loại tổ hợp tên lửa phòng không hiện đại nhất thế giới hiện nay. Nó là thứ vũ khí phòng không được rất nhiều nước thèm muốn. S-400 được phát triển và cải tiến từ hệ thống tên lửa phòng không S-200 và S-300. NATO gọi S-400 của Nga bằng cái tên SA-21 Growler.

S-400 có khả năng tiêu diệt mục tiêu ở độ cao từ 5m đến 27km trong phạm vi 400km. Những mục tiêu mà tên lửa S-400 có thể tiêu diệt là các thiết bị bay, tên lửa có cánh kích thước nhỏ và tên lửa hỏa tiễn có tầm hoạt động không quá 3.500km và tốc độ bay tối đa 4,8 km/s. S-400 Triumph có thể tác chiến trong mọi điều kiện địa hình, thời tiết, trong môi trường có nhiễu cường độ mạnh và chế áp điện tử cao. Một trong những đặc tính khiến S-400 trở thành hệ thống tên lửa độc nhất vô nhị trên thế giới là nó có khả năng cùng lúc giám sát 300 mục tiêu khác nhau và bắn hạ 36 mục tiêu chỉ bằng một lần phóng.

Hệ thống S-400 của Nga gần đây gây khó chịu cho Mỹ và phương Tây khi hàng loạt nước, trong đó có nhiều đồng minh của phương Tây, tìm đến Nga với mong muốn có được thứ tên lửa có sức mạnh đáng nể này.